Dy fjale per Univerzitetin mesjetar te Durresit,. i cili cilesohej “lulishte e Adriatikut”

30. 05. 2022

Edhe pse cilesohej ky Univerzitet si “lulishte e Adriatikut”, edhe pse ishte Univerziteti i pare ne Ballkan, edhe pse cilesohej nder univerzitetet e para ne hapsiren Europiane, edhe pse qyteti i Dursit cilesohej me tradita te lashta kulturore e arsimore dhe ishte komune e lire- comuna civitas, ne kohen e Karl Topise, edhe pse ky Univerzitet cilesohej si qender arkipeshkopale, edhe pse u kurorzua me Univerzitetin mesjetar- studium generale, ate e themeluan dhe e drejtuan autoritetet e huja te urdherit Dominikan te qytetit te Durresit, te cilet derigjoheshin nga kleri katolik i kishes se perendimit me Seli ne Rome.

Ne kete institucion te larte ligjerohej ne gjuhen latine dhe at Italjane, edukohej dhe mesohej mesimi fetar katolik. Ne keto ligjerime nuk perdorej gjuha ilire as ajo arberore, e te pareve tane e as gjuha shqipe.

Lexusi im i dashur, te gjithe shqiptaret duhet ta dijme e ta kuptojme, se neper shkollat e manastiret katolike dhe ne Univerzitetin mesjetar te Dursit, si institucion ma i larte teologjik dhe neper shkollat e manastiret ortodokse, nuk perdorej gjuha Ilire, arberore e as gjuha shqipe, sepse gjuhe zyrtare per keto institucione religjioze ishin gjuha latine e italjane, per institucionet fetare e shkollore katolike, qe i frekuentonin shqiptaret me besim katolik, kurse per institucionet fetare e shkollore ortodokese ne trevat e Arberise, qe i frekuentonin shqiptaret me besim fetar ortodoks, gjuhe zyrtare ishte gjuha greke e sllave, kryesisht ajo serbe e bullgare, jo gjuha shqipe, njejte sikur ne shkollat fetar gjate pushtimit otoman turk, qe nuk