Ata qe vendosin te perdorin çfaredo qe u jep jeta, nuk ka gje qe nuk mund ta permbushin dhe te arrijne suksese te larta, edhe kure nuk gjejne rruge ate e hapin vete, nese e ndjekun formulen e suksesit perfundimtar:” 1. Vendosin qarte se çfare jane te perkushtuar te arrijne, 2. E kane vullnetin te ndermarrin nje veprim masiv, 3. Vejne re se çfare funksionon e çfare jo dhe 4. Vazhdojne te ndryshojne qendrimet dirsa te arrijne ate qe e dojne, duke perdorur gjitheçka qe u jep jeta gjate rruges”.
Per ta bere kete formule realitet, nuk eshte mire te perqendrohemi ne dhembjet qe naj sjelle pervoja here- here, por te vazhdojme me perqendrimin dhe veprimin drejte synimeve, qe ia kemi vuar vetit t`i realizojme, pa i perfille pengesat qe na dalin para.
Kure e dijme se çfare dojme dhe kemi besim qe e arrijme ate, gjate veprimit verejme se çfare funksionon e çfare jo, ndryshojme vazhdimishte qasjen sipas situates derisa t`i arrijme ato qe i dojme, pa marr parasysh kohen dhe mundimin qe e shpenzojme me i tejkaluar pengesat.
“Vendimi per t`iu perkushtuar rezultateve afatgjata dhe jo gjerave te caktuara afatshkurtra, eshte po aq i rendesishem sa çdo vendim qe do te marrim gjate jetes. Po te mos arrijme ta bejme kete, mund te na shkaktojne jo vetem dëme financiare, shoqerore ose kombtare, por edhe deme te plota personale”.
“Ajo qe dukej se ishte e pamundur per nje afat te shkurter, u kthye ne nje shembull fenomenal suksesi e lumturie nga pikepamja e afateve te gjata”.
Ngritjet dhe uljet e jetes gjasojne me ndryshimin e stineve te vitit, sepse ” jeta eshte nje cikel i mbjelljeve, korrjeve, pushimeve dhe riperteritjes”.
Lexusi im i dashur, nese nuk gjejme rruge, ato duhet ti hapim vete, permes perpjekjeve tona dhe marrjes se vendimeve te ndergjegjeshme. i juaj, mësuesi Isë
Me doemos duhet kaluar friken, se mos po gabojme gjate marrjes se vendimeve. Nuk ka dyshim se do te gabojme, gjate marrjes se disa vendimeve per ta ndryshuar statusin tone jetesore dhe veteveten. Po ashtu nuk ka dyshim se do te marrim zemer e guxim ta ngrisim veten e jeten, larte e më late kur marrim vendime të shpeshta ne kete drejtim.
Njerezit e sukseseve nuk presin kurr, se do te marrin gjithmone vetem vendime te drejta gjate jetes, por vendosin pa marr parasysh se çfar vendimesh marrin, te jene elastik, fleksibil, t`i shikojne pasojat vemendshem, te mesojne prej tyre dhe t`i perdorin mesimet e nxjerrura qe te marrin vendime më te mira herave tjera.
“Suksesi vertete eshte rezultat i gjykimit te mire. Gjykimi i mire eshte rezultat i pervojes dhe pervoja eshte shpeshehere rezultat i gjykimit te gabuar”. ” Eksperiencat qe duken te keqija apo te dhimbshme, disa here jane më te rendesishme, sepse kur njerezit deshtojne, fillojne te mendojne e te bejne dallime te tjera qe e rrisin cilesine e jetes se tyre, duke mesuar nga gabimet e mëparshme”.
Sado te volitshme qe mendojme se jane modelet e tjereve per ta ngritur veten e jeten ne fusha te ndryshme, sado qe ato modele i marrim si shembull dhe mund te na kursejne vite mundimesh e te na mbrojne te mos fundosemi ne ujvarat e jetes, jane disa momente te rendesishme qe duhet te marrim vendime, te cilat dallojne nga modelet e tjereve.
Ata qe mesojne nga pervoja e tyre personale, edhe periudhat te cilat i kane konsideruar gjate jetes si më te veshtira, do tu behen më te shkelqyera permes dhenjes se informacioneve te vlefshme, qe te marrin vendime më te mira ne te ardhmen dhe per t`i permiresuar e ndergjegjesuar sa më shume mendimet e veprimet e veta.
Lexusi im i dashur, duhet kaluar friken, se mos po gabojme gjate marrjes se vendimeve, sepse do te marrim zemer e guxim ta ngrisim larte e më larte veten dhe jeten. I juaj, mësuesi Isë
Kush nuk vete do te humb. Koke perpjeti i bene keqe kombit edhe veti.
“Me të drejtë thuhet se duhet të bisedohet, qoftë dhe me armikun, me kusht që palët të jenë të barabarta në bisedime. Të mos qenët të barabartë në bisedime, dhe të mëparshme dhe në këto të tashme në Bruksel, më kanë mbajtur të rezervuar, derisa sa vetë ato i kam quajtur një “investim i gabueshëm i bashkësisë ndërkombëtare”. Kam thënë se po qe se bisedohet me Serbinë, qoftë edhe për të ashtuquajturat “çështje teknike” , pa u bërë një përllogaritje e pasojave të luftës së tmerrshme në Kosovë, do të legjitimohet gjithë ajo që Serbia shkaktoi në Kosovë, me politikën shfarosëse ndaj shqiptarëve, të cilën e zhvilloi në mënyrë sistematike, të planifikuar dhe të vazhdueshme. Prandaj, ndeshja nuk duhej të fillonte nga “rezultati zero”, sikur asgjë të mos kishte ndodhur në Kosovë. Serbia nuk u kushtëzua me asgjë. Bashkësia ndërkombëtare nuk duhej ta fuste Kosovën në një rrugë, skaji i së cilës nuk shihet edhe sot. Ajo nuk duhej ta favorizonte Serbinë dhe, nga ana tjetër, të kërkonte konçesione prej Kosovës. Bisedimet në Bruksel kanë rëndësinë e vet, por në rradhë të parë ato e favorizojnë Serbinë, ndërkohë që Kosovës i premtohet një “shpërblim” për konçesionet e bëra. Serbët nuk janë të njohur për marrëveshje. Ata janë të njohur më shumë për mosmarrëveshje. Prandaj, me serbët asgjë nuk është e besueshme, qoftë edhe atëherë kur “ka marrëveshje”. Kërkesat e tyre nuk kanë të ndalur. Ata duan “hisen e vet” në Kosovë dhe nga ajo nuk heqin dorë lehtë. Nëse “kanë dalur nga Kosova” nëpër një “derë të madhe”, kërcënon rreziku që të “rikthehen” në të nëpër “disa dyer më të vogla” dhe të involvohen në jetën dhe ngjarjet në Kosovë. Në Kosovë ende ka “ndërhyrje”të Qeverisë së Serbisë, veçanërisht në pjesën veriore të saj. Kosova ende nuk ka kompetenca të plota në territor, në kontroll, në ligj dhe në zbatimin e tij, ku gjithandej Kosovës i thonë Kosovë në Kushtetutën e saje.
Duhet ta kemi të qartë se Serbia më shumë sesa për serbët, interesohet për “territoret serbe“ në Kosovë, prandaj përherë do t’ i “rikthehet“të drejtës historike serbe në Kosovë, edhe pse me asgjë nuk është provuar se Kosova është ‘zemër’ose ‘djep’ i shtetit serb. Le të më lejohet të përsëris një thënie timen në lidhje me këtë: Nëse serbët mendojnë se Kosova është “zemër” dhe “djep” i shtetit serb, duhet ta dinë se “transplanti” është bërë në trup të huaj dhe se fëmija që përkundet në djep është fëmijë i huaj. Serbia po kërkon hise në territorin e Kosovës, pa qenë e ndërgjegjshme se është pikërisht ajo që e kishte pushtuar Kosovën nga 1912-ta dhe disa herë të tjera, më 1918, më 1945 dhe më 1989. Kosova dhe Serbia nuk kufizohen te lumi Ibër.
Kjo është pika më neuralgjike e bisedimeve. Serbët janë përpjekur që në “kuadrin e çështjeve teknike” ta përvjedhin çështjen e veriut dhe ta bëjnë të diskutueshme një çështje të padiskutueshme. Veriu i Kosovës është kërcënua me ndarjen e tij qysh me instalimin e pranisë ndërkombëtare, kur KFOR-i “shtihej i shurrdhër” dhe nga një problem i paqenë lejoi të krijohej një problem që tejkaloi përmasat lokale duke pretenduar të bëhet një problem ndërkombëtar, si dhe ndodhi në të vërtetë.
Shqiptarët përherë janë deklaruar se “do të lejojnë dhe sigurojnë mbrojtjen e interesave të pakicës serbe dhe të të tjerëve dhe se kjo do të bëhet në përputhje me respektimin e identitetit nacional të tyre, e jo me ruajtjen e privilegjeve që ata i patën krijuar vetës me dhunë dhe më shtypje koloniale të shumicës së popullatës”. Janë paralajmëruar zgjedhjet lokale për datën 3 nëntor 2013 edhe në veriun e Kosovës. Mirëpo, serbët nuk pranojnë që ato të njihen si zgjedhje për institucionet me firmën e Republikës së Kosovës. Më në fund, edhe bashkësia ndërkombëtare i “trimëron”, duke mbajtur “qëndrim neutral” karshi paravësisë së Kosovës. Prandaj, shtrohet pyetja se çfarë kuptimi mund të kenë zgjedhjet nëse ato nuk shprehin realitetet e reja në Kosovë dhe nëse në to do të përligjen njësi paralele që prej luftës e këndej u janë kundërvënë institucioneve të Kosovës për ta shtrirë sovranitetin edhe në atë pjesë të territorit. Serbët duhet ta dinë se kufiri i Kosovës me Serbinë nuk është te lumi Ibër, por shumë e shumë kilometra më larg në very”.
Lexuesi im i dashur kjo eshte nje mbyllje e syve te politikes sone kombetare, e cila ka pranuar te futet ne bisedime me serbine totalishte e pabarabart dhe totalisht e papergatitur per kete qeshtje jetike kombetare. I juaj mesuesi ise
Ka njerze qe shumicen e vendimeve te tyre i marrin ne menyre te pandergjegjesuar, te nxituar e te papergatitur si duhet, per ta jetesuar qellimin per te cilin marrin vendim ta realizojne. Marrja e menyres se tille te vendimeve e paguan shume shtrejte qmimin e jetes se tyre, duke kaluar perplot befasira, vuajtje e shqetesime, per shkak te vendimeve te marrura gabimisht, me nxitim dhe te papergatitur si duhet per vendimet e marrura.
Njerezit e tille hudhen ne lumin e jetes, pa vendosur ma pare mire e kjarte, se ku do te dalin e deriku do te shkojne, pse po hyjne dhe a mund te dalin. Sjellja ne kete menyre i bene ata te zihen ngushte nga gracka te ndryshme, qe ua sjelle jeta.
Kjo menyre e te jetuarit dhe vepruarit drejtohet nga ambienti, jo nga vendimet e marrura dhe perpjekjet e ndergjegjeshme.
Shkaku i kesaje menyre te jetuarit dhe vepruarit pason, ndjeshmeria e humbjes se kontrollit jetesore, manifestimi ramjes emocionale, shqetesime te ndryshme, brengosje, destabilizim. Pason çrregullimi i shendetit fizik, psikik, intelektual, social, moral e kombetar, pason edhe destabilizimi i raporteve dhe prishja e atmosferes mes antareve te familjes.
Ne te kunderten, aftesia e njerezve qe e ngrisin statusin jetesor dhe veten, permes perpjekjeve dhe marrjes se vendimeve ne menyre te ndergjegjeshme, eshte shume inkurajuse, premtuse dhe e suksesshme, per t`i quar perpara proceset jetesore.
Ata qe mbeshteten ne perpjekjet dhe marrjen e vendimeve ne menyre te ndergjegjeshme, nuk i lejojne vetit ne asnje menyre programimet e se kaluares t`ua kontrollojne mendimet, perpjekjet dhe vendimet e tyre , qe i marrin ne te tashmen.
Lexusi im i dashur, nese nuk deshiron te zihesh ngushte me grackat e ndryshme te jetes, mos u hudhe ne lumin e saje, pa vendosur më pare ne menyre te ndergjegjeshme, se ku po don me dale, deriku ke vendosur me shku dhe a mundesh apo jo me ia arrite qellimit qe e synon. I juaj, mësuesi Isë
Librat e zinje të mbushura me rrena, sharje, shpifje e banalizime tjera poshtëruese për shqiptaret quheshin libra “te bardhe”, nga qarqet “shkencore” në Beograd, Podgorice, Maqedonin Veriore, Athine dhe Moske. “Shqiptarët dhe Fuqitë e Mëdha” i autorit serb Vladan Gjorgjeviq, eshte shembulli ma tipike i librave qe fabrikohen kunder shqiptareve nga qarqet “shkencore” sllave te permendura më larte, i shkruar më 28 janar 1913, dhe i cilesuar si liber i “ bardhe” ne mesin e librave tjere te “ bardhe”, edhe pse ne te, si ne librat tjere shkruhet, paragjykohet e shpifet zi e ma zi kundër shqiptarëve.
Vladan Gjorgjeviqi me etiken e tije te ulte sllave, ofrone paragjykime e shpifje te renda prej nje snobi, njejte si ne librat tjere qe i kane prodhuar kunder shqiptareve, duke i paragjykuar shqiptaret “si derra, që zhgrryhen në flligshti plehu e gjaku”, “ si të zhytur në sëmundje më të rënda të tokës dhe të mbërthyer nga zjarrmia e vrasjes, vetvrasjes dhe epsheve kanibaliste”. “Të harruar nga zoti e robi”, “ si krijesa të përçudnuara, qe na paskan ardhe drejtpërdrejt nga parahistoria njerëzore dhe i paskan pare tek mbaheshin me bishtin e tyre nëpër pemë”. Sipas snobistit Vladan Gjorgjeviq e viqeve tjere me etike te ulte sllave, shqiptaret paragjykoheshin si “egersira” dhe:” Egërsirat, doemos, nuk mund të kene gjuhë, histori, as figura historike, as shtet, as komb”. “Artin dhe ndjenjat njerëzore nuk i njihnin, as lirikën, as epikën.Të ndarë mes veti, atje ku ndaheshin në lashtesi ilirët dhe epirotët, gegët dhe toskët, te cilet kishin shkuar aq large në ndarje sa ngordhnin nga dëshira për të vrarë e zhdukur njëri- tjetrin”.
Keshtu vepronin snobistet e ndryshem sllave e greke, njejte si snobisti specifik Vladan Gjorgjeviq, duke ua vjedhur e përçudnuar të kaluarën historike, gjuhesore, kulturore, shpirterore e traditat e shqiptareve dhe ilireve, me shpresen që tu errësohej e ardhmja dhe tu zhduken gjurmet e tyre te lashta, si nje popull me i lashte e me i ngritur per kohen mes popujve tjere, e mos te flasim per ardhacaket ne trojet tona te gadishullit Ilirik.
Pa pikën e turpit, snobisti ne fjale, si snobistet tjere sllavo-greke, ne librin e tije dhe magjine e zezë autoriale kunder te kaluares sone, përrallat mitike e paragjykemet e sajuara, i shnderron ne histori, kurse ngjarjet e verteta historike i shnderron në përralla. Ky snobist, si snobistet tjere greko-sllav, nuk do të merrej me shqiptarët, nëse nuk do të ishte brenga fashiste kunder formimit të shtetit shqiptar, i cili konsiderohet si rrezik per Serbine fashiste ngritja e këtij shteti, mu në zemrën e mbretërisë mesjetare serbe, që pati vdekur me kohën, por që ishte ringjallur si me magji ndër tempuj të trashëguar me urrejtje plot myk. Pas ritualeve magjike dhe fabrikimit të miteve, kjo mbretëri e turpshme, fashiste e gjakatare e ringjallur, filloi te ushqehet prap me tehun e bajonetave dhe të krimit te papare kunde ne bote, që ra mbi trupin e kombit shqiptar.
Lexuesi im i dashur, lexoje me vemendje Librin e “bardhe” te Vladan Gjorgjeviqit,”Shqiptaret dhe Fuqite e Medha”, shkruar me 28 janar 1913, nese don te kuptosh dredhite greko-sllave dhe perkrahseve te tyre, kunder ekzistences shqiptare dhe fallsifikimit te historise sone. I juaj, mësuesi Isë
Menyra e vendimeve qe i marrim gjate jetes e kontrollon fatin tone, percakton çfare do te veprojme e do te ndjejme, percakton edhe menyren e kontributit tone dhe cili do te behemi.
Nese nuk i kemi nen kontrolle vendimet qe i marrim gjate jetes, nuk e kemi nen kontrolle as menyren e te jetuarit.
Gdhendja e pervojes sone mundesohet permes marrjes se vendimeve te shpeshta, qe ta ndryshojme veteveten, familjen, qendrimin ndaj punes ku punojme e veprojme, qendrimin e respektin ndaj shtetit dhe kombit te cilit i takojme, gdhendet permes ndryshimit te mendimeve, pikepamjeve, bindjeve, deshirave, vullnetit, dashurise dhe sjelljeve tona, te cilat shkojne ne favor te ndryshimeve progresive, sipas nevojes, qe dalin nga rrethanat e ndryshme jetesore.
Vendimet qe i marrim se ku do ta perqendrojme vemendjen per te vepruar, vetedijen se çfare kuptimi kane gjerat e ngjarjet per ne dhe perqendrimin e potencialit tone intelektual e fizik, se çfare do te bejme per rritjen e rezultateve te sukseseve tona gjate jetes, e kontrollojne pa nderprere fatin, duke i mbajte frejte dhe timonin e tije ne duarte tona.
Nese dikush i gezon sukseset ma te medha se sa ne, në një fushe te caktuar, ai ka marr vendim ne menyren pak ma ndryshe se menyra e marrjes se vendimeve tona, se ku do ta perqendrojme vemendjen dhe veprimet tona, ku e si do ta perqendrojme vetedijen se çfare kuptime kane gjerat e ngjarjet per ne dhe menyra e perqendrimit tone intelektual e fizike, se çfare do te bejme per rritjen e rezultateve te sukseseve tona gjate jetes.
Lexusi im i dashur, formesimi i fatit tone dhe mbajtja nen kontroll e tije, varet kryesisht nga menyra e marrjes se vendimeve, per ta ndryshuar veteveten dhe menyren e te jetuarit. I juaj, mësuesi Isë
Para se te marrim vendime per t`bere diçka, më pare eshte e nevojshme ta kemi te kjarte se çfare po deshirojme, sa jemi te gatshem e te vendosur, sa kemi vullnete, deshire e qendrushmeri per t`i bere realitet vendimet qe i marrim, per mi realizuar synimet tona.
Shumica prej nesh pelqejme te marrim vendime, por rralle i marrim ato, dhe mbesin vetem ne suaza te deshirave tona, duke u frikesuar te marrim vendime me vepruar, nen arsyetimin se nuk jemi te sigurte, se mund te ndodhe diçka e mire per ne, nese e marrim ate apo kete vendim, qe ta arrijme nje deshire apo synim.
Shpeshehere paralizohemi nga frika, qe nuk e kemi te kjarte se si mund t`i bejme realitet endrrat tona dhe nga kjo gjendje distancohemi nga marrja e vendimeve, qe kane per synim ndryshimin e statusit tone jetesor, duke u larguar nga veprat e medha qe t`i bejme realitet.
Njerezit qe e kane te kjarte se çfare dojne, marrin vendime te guximshme dhe gjejne menyra t`i bejne realitet vendimet qe i marrin.
Formula qe na qone aty ku deshirojme te shkojme eshte: ” 1. Vendosja se çfare dojme, 2. veprimi ta arrijme ate qe e deshirojme, 3. Venja re se çfare funksionon e çfare jo, 4, Ndryshimi i rruges dhe gjerave te papershtatshme, derisa te arrijme ate qe e dojme. Vendimi per te arritur nje rezultat i vë gjerat ne levizje. Nese thjeshte vendosim se çfare eshte ajo qe dojme, duhet vepruar drejte realizimit te saje, duke i mesuar perparesite, eliminuar mangesite dhe duke ndryshuar rrugen e papershtatshme dhe zavendesuar ate me te pershtatshmen, më pas krijojme piken kujlmore ku do te arrijme rezultatin. Persa kohe perkushtohemi te bejme diçka, menyra “si” behet ajo, do te shfaqet vete”.
Lexusi im i dashur, para se te marrim vendime per te vepruar, më pare eshte e nevojshme ta kemi te kjarte, se çfare po deshirojme, sa jemi te gatshem e te vendosur dhe a kemi vullnet e deshire per t`i bere realitet vendimet qe i marrim gjate jetes, me i realizuar synimet tona. I juaj, mësuesi Isë
Jeta jone ndryshon ne rastin kur marrim vendime te reja e te perkushtuara ne harmoni me objektivat qe i synojme dhe ia kemi vuar vetit si mision.
Askush nuk e ka menduar se vendosmeria, deshira dhe vullneti i forte i Mahatma Gandit, permes levizjes se tije pacifiste, do ta çliroi Indine nga pushtimi britanik dhe do ta permbyste Perandorine Britanike aq te fuqishme per kohen, e cila nuk pate force ta rezistoi vendosmerine, deshiren dhe vullnetin e forte qe e pati Mahatma Gandi, synimin e çlirimit te Indise nga roberia.
Me dhjeta e qinda shembuj te ndryshem te natyres se tille, ka neper bote, qe nuk kane mujte me i rezistuar vendosmerise, deshires dhe vullnetit te forte te personaliteteve e popujve te ndryshem edhe me qmimin e jetes.
Shembull tipik i vendosmerise, deshires dhe vullnetit te forte per çlirimin e Kosoves nga roberia e Serbise ishte Familja e Jasharajve ne Prekaz me bace Shabanin ne balle se bashku me dy djemte e tije trima legjendar Ademin e Hamzen dhe i madh e i vogel nga familjaret e tyre, te cilet u shnderruan ne Legjende duke flijuar jeten ne perballje me nje makineri ushtarake e gjakatare serbe, e armatosur deri ne dhemb me te gjitha llojet e armatimit.
Vendosmeria, deshira, bindja dhe vullneti i forte i familjes Jasharaj, i pa pare kund ne bote, ia nderroi epoken e shqiptareve permes luftes titanike dhe te guximshme ne Prekaz, duke ia bere me dije Serbise, se tokat shqiptare, me gjithe Sakrificen, i kane bijte e vete qe u dalin zot.
Fatkeqesisht ky heroizem i papare kund ne bote, kjo vendosmeri, deshire dhe ky vullnet i forte e ideal per lirine e trojeve shqiptare, po neperkombet dhe po qvleresohet nga ata qe nuk jane te vendosur, nuk kane deshire e zemer e as vullnet te forte, qe ta mbrojne me çdo kusht e me çdo mjet idealin per liri e bashkim te trojeve qe e paten Familja Jasharaj dhe trimat çlirimtar te popullit te Kosoves heroike.
Ajo qe eshte frymzuse e ngazlluse per ne, eshte se edhe ne posedojme me forcen dhe fuqine magjike, qe e paten jasharajt, e cila na prete pa durim, qe ta zgjojme nga gjumi i thelle sa ma pare duke e frymezuar vendosmerine, deshiren, vullnetin, guximin dhe dashurine, te cilat nau kane alivanosur nga pergjumja e thelle, qe t`i vejme ne sherbim te rregullimit te qeshtjes sone kombtare ne ballkan dhe ta qelnikosim temelin e lirise sone njhere e pergjithmone.
Lexusi im i dashur, nuk eshte me rendesi prej nga nisemi, por me rendesi eshte vendimet qe i marrim, deri ku jemi te vendosur te shkojme e ti qojme. I juaj, mësuesi Isë
Nese nuk e caktojme nje standard themelor per menyren e te jetuarit sipas asaje qe e deshirojme dhe nese nuk marrim vendime per t`a ndryshuar standardin e mendimeve dhe veprimeve tona sipas kerkeses qe e done situata jetesore, ne mbesim vetem me deshiren per te jetuar më mire, e jo edhe t`i realizojme deshirat tona qe ia kemi vuar vetit per qellim. Kure jemi te paknaqur me gjendjen e ulte ekonomike dhe me padrejtesite qe na behen, nuk ndryshojne ato pa marr nje vendim serioz, per ta ndryshuar menyren e mendimeve dhe veprimeve tona te më parshme, duke i zavendesuar ato me mendime e veprime qe e sfidojne situaten momentale dhe sjellin ndryshime jetesore sipas asaje qe ne e deshirojme dhe i kemi vuar vetit qellim. Nese jemi te paknaqur me shendetin tone fizik, psikik, intelektual, emocional, social, moral, human e kombtar, duhet te marrim masa vendimtare rreth standardit themelor te mendimeve e veprimeve tona, qe e ndryshojne gradualisht e ne menyre sistematike gjendjen tone te paknaqeshme rreth shendetit te permendur më larte. Nese nuk na pelqen puna jone aktuale, niveli i mardhenjeve me tjeret, menyra se si ndjehemi, menyra e marrjes se vendimeve dhe dukuri e gjera tjera qe nuk na pelqejne, mund t`i ndryshojme per te mire, te gjitha, per aq sa jane ne kompetencen tone. Nese vertete mesohemi te marrim vendime sa më shpesh per ta ndryshuar gjendjen tone, me te cilen nuk jemi te kenaqur, mund ta ndryshojme dhe t`i arrijme gjerat te cilat i deshirojme dhe ia kemi vuar vetit si qellim. Lexusi im i dashur, marrja e vendimeve “ veprojne si burim i gezimeve dhe i shansave te pabesushme por edhe i problemeve. Kjo eshte fuqia qe nxite procesin e kthimit te se padukshmes ne te dukshme. Vendimet e verteta jane katalizatori i kthimit te endrrave tona ne realitet”. I juaj, mësuesi Isë
Te shpetojme nga menyra e te berit jete si delet qe ua percaktojne strehimin, ushqimin dhe kullosat e tyre barinjte, eshte i domosdoshem percaktimi i nje standardi themelor rreth mendimeve, bindjeve, qendrimeve, qellimeve dhe sjelljeve tona gjate jetes. Nese nuk e percaktojme nje standard themelor rreth menyres se te jetuarit, mund te rreshqasim ne mendime, qendrime, bindje, qellime e sjellje, qe pasojne me nje cilesi jete ma te ulte se sa e meritojme. Fatkeqesisht shumica prej neve nuk percaktojme kurrfar standardesh rreth mendimeve, bindjeve, qellimeve dhe sjelljeve tona gjate jetes, duke pajtuar me nivele te ndryshme e te ulta jetese, nen arsyetimin qe nuk jemi trajtuar mire nga prinderit, nen arsyetimin e mungeses se kushteve e mundesive per te bere jete ma te mire, nen arsyetimin e mungeses se edukimit, arsimit dhe krijimit te shprehive, shkathtesive e mjeteve te duhura per te bere jete ma te mire, nen arsyetimin e moshes, si i moshuar ose si i ri dhe nen arsyetimin e rrethanave te ndryshme e jo te lakmushme, qe i ka sjelle koha. Keto bindje nuk jane gje tjeter pos nje sistem i gabuar besimi, per ta shfajsuar dhe per ta kufizuar e shkaterruar veteveten. Fuqia e marrjes se vendimit per ta percaktuar nje standard themelor rreth mendimeve, bindjeve, qendrimeve, qellimeve dhe sjelljeve tona gjate jetes, na bene te afte t`i menjanojme sa ma pare shfajsimet e kota dhe te marrim vendime, t`i ndryshojme mardhenjet me tjeret qe nga familja e deri tek nivele te ndryshme shoqerore, duke pershtate ambientin e punes dhe llojin e saje, duke mirembajte ne rregull e si duhet shendetin fizik, intelektual, moral, estetik, kulturor, social e human, duke bere ndryshime progresive ne familje, ne organizaten e punes te ciles i takojme dhe ne mese tjera e te ndryshme shoqerore ku jetojme. Lexusi im i dashur, marrja e vendimit per percaktimin e nje standardi themelor rreth mendimeve, bindjeve, qendrimeve, qellimeve e sjelljeve tona, per te jetuar me standarde jo te ulta, por te merituara, e ka te njejten fuqi, si per individin, si per familjen, si per organizatat punuse, si per organet politike, fetare, kulturore, qeveritare e shtetnore ne nivel kombtar dhe i shembe menyrat e sistemit te besimeve tona per ta shfajsuar veten rreth gjendjes se jeteses jo te mire e te shemtuar. I juaj, mësuesi Isë
Ne ato momente kur mesojme dhe edukohemi mire, se si t`i zberthejme thellesite e sekreteve qe fshihen prapa sjelljeve tona, i ndihmojme shume vetes te behemi më te njerezishem, më te sjellshem, më te sinqert, më te shendetshem e më te edukuar ne fushen e shendetit fizik, intelektual, moral, emocional, social e kombtar.
Derisa t`i ndeshkojme mekatet dhe te kqijat e keqberseve, me te gjitha mjetet e mundeshme qe i disponojme, pa e perjashtuar aske, qofshin ata politikan, klerik fetar, intelektual e qytetare te thjeshte, qofshin dhe fqinjet tane pushtues, do te jetojme ne gjendje te mjere e te varfur, ne gjendje te pushtuar, nesnshtruar e poshtruar, te burgosur, te dhunuar, te vrare e te perzene nga trojet tona, sepse asgje nuk pik prej qiellit dhe asgje e mire nuk na vije nga keqbersit e nga te huajte, po su perpoqem vete.
Jeta e Skenderbeut, Adem Jasharit dhe Nene terezes e ka marr formen e vete specifike, nga ajo me te cilen kane mesuar dhe jane edukuar, te kenaqen e te ndjejne krenari dhe te ndjejne dhimbje e turp. Ky mesim e edukim ishte i ndryshem per te trete, s`iq ishte e eshte i ndryshem edhe per njerezit tjere te botes dhe per ne shqiptaret, ne formimin e veprimeve dhe marrjes se vendimeve te ndryshme gjate jetes, per interesa personale, familjare, shoqerore e Kombtare.
Vertete, eshte i shemtuar perdorimi i kenaqesise personale duke u shkaktuar dhimbje tjereve, ne vende qe te ndodhe e kunderta, ta perdorim kenaqesine per veten e per tjeret, pa i demtuar interesat e askujte. Kjo veti e mire eshte e mundeshme per njerezit qe kane karakter te forte e te edukuar si duhet, qe kane ndjenja humane e kombtare dhe qe kane ego te socializuar ne nivel te duhur.
Krimet e ndryshme, ekonomike, shendetesore, edukative e arsimore, juridike, politike e fetare, nisin me shprehi te vogla negative, duke u rrite e perforcuar permes perseritjes se tyre, derisa te shnderrohen ne pasione. Pertaci, alkoholiqari, i droguari, amoralisti, vrastari, vjedhesi, mashtruesi, i korruptuari, lakmiqari, i pabesi, shpiuni, shpifesi dhe tradhtari, e nisin kete shemti te qoroditur ne fillim me nje shprehi te vogel, e dikur keto shprehi rriten e shumohen, perseriten e perforcohen derisa te shnderrohen ne pasione negative duke shkaterruar individin, familjen dhe kombin ne pergjithesi.
Nga gjendja e varfur shpirterore, emocionale e intelektuale, shumica prej nesh dhe shumica e popujve te ndryshem, e perkrahin ma shume ate qe e kane per momentin, se sa te marrin iniciativa te reja e t`i hyne rrezikut te nevojshem, per me i fituar ato qe i deshirojne dhe i meritojne gjate jetes.
Vullneti, guximi, deshira, dashuria dhe vendosmeria per te fituar dhe per te patur sukses ne rregullimin e qeshtjes sone kombtare, per ta formesuar jeten e fatin dhe per t`i marre nen kontrolle, mund te shfrytezohen vetem atehere kure te vendosim te ndergjegjesuar e seriozisht dhe te besojme forte, se asnje sfide, asnje problem, asnje pengese qe na dalin para, nuk mund ta gjunjezojne vendosmerine e ndergjegjesuar te shpirtit tone liridashes e atedhedashes, si popull e si komb.
Është e udhes te knaqemi sa here te marrim vendime, sepse ne çdo çast mund te ndryshojme pergjithmone rrugen e jetes sone dhe mund te na hapen dyerte e rrjedhes prej te cilave dalin te gjitha gjerat qe i kemi pritur më pare.
Nuk eshte mire te perqendrohemi ne dhembjet qe naj sjelle here- here pervoja jetesore, por te vazhdojme vendosmerisht me perqendrimin dhe veprimin drejte synimeve, qe ia kemi vuar vetit t`i realizojme, pa i perfille pengesat qe na dalin para.
Sado te volitshme qe mendojme se jane modelet e tjereve per ta ngritur veten e jeten ne fusha te ndryshme, sado qe ato modele i marrim si shembull dhe mund te na kursejne vite mundimesh e te na mbrojne te mos fundosemi ne ujvarat e jetes, jane disa momente te rendesishme qe duhet te marrim vendime, te cilat dallojne nga modelet e tjereve.
Te hysh ne bisedime me armikun, symbylltas, i papergatitur, i pabarabart dhe te marrish vendime te pandergjegjeshme, per qeshtje te ndryshme kombtare, humbja eshte e sigurte.
“Kam thënë se po qe se bisedohet me Serbinë, qoftë edhe për të ashtuquajturat “çështje teknike” , pa u bërë një përllogaritje e pasojave të luftës së tmerrshme në Kosovë, do të legjitimohet gjithë ajo që Serbia shkaktoi në Kosovë, me politikën shfarosëse ndaj shqiptarëve, të cilën e zhvilloi në mënyrë sistematike, të planifikuar dhe të vazhdueshme. Prandaj, ndeshja nuk duhej të fillonte nga “rezultati zero”, sikur asgjë të mos kishte ndodhur në Kosovë. Serbia nuk u kushtëzua me asgjë. Bashkësia ndërkombëtare nuk duhej ta fuste Kosovën në një rrugë, skaji i së cilës nuk shihet edhe sot. Ajo nuk duhej ta favorizonte Serbinë dhe, nga ana tjetër, të kërkonte konçesione prej Kosovës”. Dr. E. Stavileci, akademik
Aftesia e njerezve qe e ngrisin statusin jetesor dhe veten, permes perpjekjeve dhe marrjes se vendimeve ne menyre te ndergjegjeshme, eshte shume inkurajuse, premtuse dhe e suksesshme, per t`i quar perpara proceset jetesore.
Vladan Gjorgjeviqi me etiken e tije te ulte prej sllavi ne librin:” Shqiptaret dhe Fuqite e medha”, ofrone paragjykime e shpifje te renda prej nje snobi, njejte si ne librat tjere qe i kane prodhuar kunder shqiptareve qendrat e ndryshme “shkencore” sllave, duke i paragjykuar shqiptaret “si derra, që zhgrryhen në flligshti plehu e gjaku”, “ si të zhytur në sëmundje më të rënda të tokës dhe të mbërthyer nga zjarrmia e vrasjes, vetvrasjes dhe epsheve kanibaliste”. “Të harruar nga zoti e robi”, “ si krijesa të përçudnuara, qe na paskan ardhe drejtpërdrejt nga parahistoria njerëzore dhe i paskan pare tek mbaheshin me bishtin e tyre nëpër pemë”. Sipas snobistit Vladan Gjorgjeviq e viqeve tjere me etike te ulte sllave, shqiptaret paragjykoheshin si “egersira” dhe:” Egërsirat, doemos, nuk mund të kene gjuhë, histori, as figura historike, as shtet, as komb”. “Artin dhe ndjenjat njerëzore nuk i njihnin, as lirikën, as epikën.Të ndarë mes veti, atje ku ndaheshin në lashtesi ilirët dhe epirotët, gegët dhe toskët, te cilet kishin shkuar aq large në ndarje sa ngordhnin nga dëshira për të vrarë e zhdukur njëri- tjetrin”.
Ata qe e lexojne me vemendje Librin e “bardhe” te Vladan Gjorgjeviqit, “Shqiptaret dhe Fuqite e Medha”, shkruar me 28 janar 1913, do te kuptojne dredhite dhe dinakrite greko-sllave dhe perkrahseve te tyre, kunder ekzistences shqiptare dhe fallsifikimit te historise sone.
Vendimet qe i marrim se ku do ta perqendrojme vemendjen per te vepruar, vetedijen se çfare kuptimi kane gjerat e ngjarjet per ne dhe perqendrimin e potencialit tone intelektual e fizik, se çfare do te bejme per rritjen e rezultateve te sukseseve tona gjate jetes, e kontrollojne pa nderprere fatin, duke i mbajte frejte dhe timonin e tije ne duare tona.
Njerezit qe e kane te kjarte se çfare dojne, marrin vendime te guximshme dhe gjejne menyra t`i bejne realitet vendimet qe i marrin.
Vendosmeria, deshira, bindja dhe vullneti i forte i Familjes Jasharaj, i pa pare kund ne bote, ia nderroi epoken e shqiptareve permes luftes titanike dhe te guximshme ne Prekaz, duke ia bere me dije Serbise e serbianeve, se tokat shqiptare, me gjithe Sakrificen, i kane bijte e vete qe u dalin zot.
Nese nuk na pelqen puna jone aktuale, niveli i mardhenjeve me tjeret, menyra se si ndjehemi, menyra e marrjes se vendimeve dhe dukuri e gjera tjera qe nuk na pelqejne, mund t`i ndryshojme per te mire, te gjitha, per aq sa jane ne kompetencen tone. Nese vertete mesohemi te marrim vendime sa më shpesh per ta ndryshuar gjendjen tone, me te cilen nuk jemi te kenaqur, mund ta ndryshojme dhe t`i arrijme gjerat te cilat i deshirojme dhe ia kemi vuar vetit si qellim.
Marrja e vendimit per percaktimin e nje standardi themelor rreth mendimeve, bindjeve, qendrimeve, qellimeve e sjelljeve tona, per te jetuar me standarde jo te ulta, por te merituara, e ka te njejten fuqi, si per individin, si per familjen, si per organizatat punuse, si per organet politike, fetare, kulturore, qeveritare e shtetnore ne nivel kombtar dhe i shembe menyrat e sistemit te besimeve tona, per ta shfajsuar veten rreth gjendjes se jeteses jo te mire e te shemtuar.
Emociopnet jane ato qe komunikojne me ne dhe ne duhet te komunikojme drejte me to. Po su morem seriozisht me menagjimin e emocioneve tona dhe po nuk komunikuam drejte me to, ato mund te vershojne mbi ne dhe te na mbulojne me erresire, duke naj mjegulluar proceset e ndryshme jetesore dhe njerezit gjate perceptimit tone.
Ne ato momente kur i vleresojme gjerat, proceset e ndryshme dhe njerezit nga kendveshtrimi i antipatise, duhet ta kemi te kjarte, se i perceptojme vetem anet e zeza te tyre. Antipatija deshem apo nuk deshem ne, nese mbeshtetemi nga ai kendveshtrim, doemos na imponon ti verejme vetem anet negative tek tjeret apo tek nje realitet te cilin e perceptojme dhe flasim per te e jo edhe perparesite.
Ndersa e kunderta e antipatise si emocion eshte simpatija dhe nese nisemi nga kondveshtrimi i saje, nuk na lejon, ti verejme tmetat e atyre qe i simpatizojme apo qe kemi leverdi nga ta dhe t`i verejme t`metat e ngjarjeve, proceseve e dukurive te ndryshme, shoqerore e shpirterore, qe i simpatizojme, i deshirojme dhe i dashurojme per leverdite tona personale.
Edhe antipatija edhe simpatija, na qojne drejte nje udhe e cila nuk ka dalje te mirfillt dhe ne fund na sjellin shqetesim e zhgenjim, qe i kemi mbrojte me kembngulje kendveshtrimet tona dale nga simpatia e antipatia. Per te shpetuar nga kjo dukuri negative, qe sjelle simpatia e antipatia gjate perceptimeve tona, duhet te bejme perpjekje te lirohemi sa ma shume nga to, qe t`i veshtrojme edhe te baradhat edhe te zezat gjate perceptimit te dukurive dhe proceseve, shoqerore e shpirterore dhe njerezve, sepse asgje ne kete bote nuk eshte aqe e perkryer apo aqe e mbrapambetur, sa te jete e mjaftueshme t`i perceptojme gjerat bardhe e zihe, sipas kendeveshtrimeve qe na imponon antipatia e simpatia.
Kurse ana tjeter emocionale e cila eshte edhe ma e deformuar se simpatia e antipatia, eshte xhelozia. Nese vuajm nga xhelozija, i kemi humbur te gjitha shpresat ne vlerat tona personale dhe mendojme, se te gjithe per rreth nesh po na konkurojne me vlerat e tyre, po na bllokojne tersisht frymarrjen tone te lirshme dhe nga keto kendveshtrime hipotetike e humbim besimin ne forcat tona, e humbim shpresen per jete te lumtur, e humbim shpresen se edhe ne posedojme vlera sikur tjeret. Per te shpetuar nga kthetrat e xhelozise, duhet ta kuptojme njehere e mire se te rralle jane ata njerez, te cilet jane tersisht pa vlera apo te perkryer tersisht. Andaj edhe ne edhe tjeret, i posedojme vlerat dhe tmetat tona, kush ma shume e kush ma pak dhe duhet te bejme perpjekje qe ti evidentojme vlerat dhe mangesite qe i posedojme, dhe tua apim rrugen e zhvillimit vlerave, e t`i eliminojme mangesite duke i zavenesuar ato me vlera.
Te gjitha keto kendeveshtrime qe u ceken me larte, jane kenveshtrime te rrejshme ne raport me ralitetin dhe ne raport me njerezit, per te cilet flasim.
Lexuesi im i dashur, nese deshirojme ti menagjojme mire e drejte emocionet, duhet te largohemi sa ma shume nga perceptimi i gjerave nen ndikimin e simpatise, antipatise dhe xhelozise, si defekte te renda gjate perceptimeve tona. Keto defekte te renda jane shkaktar qe na qojne drejte urrejtjes, drejte fyerjeve e kundershtimeve, drejte perqarjes mes individit e familjes, miqeve e shokeve dhe perqarjeve e keqkuptimeve ne raport me tjeret ne pergjithesi. Pra gjerat duhet shtruar dhe perceptuar sakt e drejte, ashtu siq edhe jane ne te vertete, pa u ndikuar nga simpatija, antipatija dhe xhelozija, si shkatare gati i te gjitha te kqijave qe na ndodhin gjate jetes. I juaj, mësuesi Isë
Thirrja ti kthehemi vetevetes, ne parim eshte thirrje mjafte e qelluar, nese kuptohet drejte, nese nuk deformohet me qellime te caktuara dhe nese nuk keqeinterpretohet per shkaqe te dryshme. Sa e kuptojme, si e kuptojme dhe a kemi vullnet te mire e mundesi ta kuptojme drejte kete thirrje, pa e deformuar parimin e saje universal e njerezor, eshte nje qeshtje me vete e cila duhet te diskutohet dhe analizohet ma gjersisht.
Ti kthehesh vetevetes, do te thote qe te nisesh ma pare nga vetevetja, per ta pare realitetin e botes tende shpirtnore, per ta pare nivelin tende intelektual, edukativ, moral, social e shendetesor dhe krahas kesaj te nisesh per te ndryshuar e permiresuar veten gradualishte duke i zavendesuar mangesite tuaja me perparesi. Pastaj mund te nisemi per ta pare edhe nivelin e realitetit te botes se jashtme e cila na rrethon.
Realiteti i botes se brendeshme personale dhe realiteti i botes se jashtme njerezore, jane te lidhur ngusht mes veti dhe jane produkt i te mirave dhe te kqijave te perbashkta. Kur e them kete po mendoi per virtytet dhe veset personale e shoqerore.
Eshte thene sa e sa here nga mendimtare te filozofise, sociologjise, pedagogjise dhe psikologjise, se individi, familja, shoqeria dhe kombi jane qeliza specifike qe e perbejne nje trup te perbashket, i cili nuk ka mundesi te egzistoi pa keto pjese dhe keto pjese te gezistojne si te ndara veqe e veqe nga tersia. Çdo perpjekje per ti trajtuar si te ndara keto pjese dhe te izoluara nga njera tjetra, jane perpjekje jo profesionale, sepse individi, familja, shoqeria dhe kombi jane produkt i njeri tjetrit edhe pse kane disa dallime mes veti. Individi, familja, shoqeria dhe kombi, e paguajne tagren e se keqes se njeri tjetrit dhe i vjelin frytet e rezultateve mes veti. Te nisesh nga vetevetja do te thote te marrish pergjegjesine, rrugtimin e duhur dhe hapat e pare e te sigurt qe te qojne drejte rrugtimit kah familja, shoqeria dhe kombi. Pa kete rrugtim nuk ka ecje te mbare, nuk ka zhvillim personal, familjar, shoqeror dhe kombetar, te cilat se bashku e mundesojne nje sukses me te pergjithshem dhe me te gjithanshem per te gjithe. Per ndryshe sukseset e izoluara personale e grupore, jane suksese te rrejshme dhe jo njerezore, suksese mashtruese e jo te begatshme, ne radhe te pare per ata qe e mbeshtesin kete menyre te suksesit, e ne radhe te dyte edhe ne dem te tjereve.
Shekspiri dhe shkrimtare e poete tjere, Zhan Poll Sartri dhe filozof, sociolog, pedagog dhe psikolog tjere botnore, kane mbete per gjithmone ne histori dhe i kane lene gjurmet e tyre ne jete permes analizave te shumta dhe veshtrimit kritik qe ua kane bere problemeve dhe veseve qoroditese individuale, familjare, fetare, shoqerore dhe kombetare. Keta burra dheu, ne kete menyre iu kane kethyer vetevetes dhe jane bere dige e madhe ne ballafaqim te pameshirshem, duke luftuar deformimet e ndryshme ne radhe te pare nga vetevetja si individ, familja, shoqeria dhe kombi.
Fale kontributit te tyre kolosal, ka mbete dicka njerezore tek tjeret, qe ti qojne perpara proceset analitiko-kritikuese, mbi problemet e ndryshme individuale e shoqerore. Pikepamjet e ketyre koloseve kane qene nje ballafaqim i fuqishem dhe kundershtim i rrepte, duke luftuar pameshirshem padrejtesite, keqeperdorimet, korrupcionin, amoralitetin, narkomanine e dukuri tjera devijante ne shoqeri. Te kethehesh nga vetevetja dhe te izolohesh duke heshtur para ketyre situatave divijante, do te thote ta luash lojen e djallit nen petkat e nje humanisti.
Per qudi ne kete kohe u ka ardhe shansa te shesin mende ata qe nuk kane per veti, te ndajne drejtesi ata qe jane te padrejte, te shesin patriotizem frikacaket, te filozofojne demagoget, te udheheqin me politiken ata qe nuk dine politike, te udheheqin me mjetet e informacionit sherbetoret e politikes, e shume e shume shansa, per ata qe nuk i meritojne shansat. Jam i bindur qe kjo shoqeri e jona ka njerze ma te formuar, ma human e ma te pergaditur profesionalisht, moralisht, politikisht e kombtarishte, qe ti mbulojne me kompetence fushat shoqerore e kombtare te cilat u permenden me larte. Vertete çdo gjo po grabitet padrejtesisht dhe po keqperdoret banalisht nga disa qe u ka ardhe shansa te manipulojne me pozitat e tyre qe nuk i meritojne ato pozita.
Buda theks te veqant u ka dhene mendimeve per problemet devijante te njerezimit i cili thonte:“ Se pari ne parim jeta njerezore eshte e paknaqeshme e pa fat; se dyti, shkaku per kete pakenaqesi eshte egoizmi njerezor dhe pangopesia; se treti, egoizmi dhe pangopesia e çdo njeriu merr fund kur gjitha deshirat dhe synimet e tije zhduken; se katerti menyra me e mire per tu larguar nga egoizmi dhe pangopesia eshte rruga e oktopodit(tetekembeshit): vezhgime te drejta, mendime te drejta, fjale te drejta, veprimtari te drejta, ushqim i rregullt, perpjekje te drejta, shqetesim i rregullt dhe enderrime te drejta“. Ndersa Konfuqie kishte kete mendim te arte:“ Besnikeri, dashuri dhe merak shpirtnor per te afermit. Ate qe nuk deshiron te ta bejne tjeret, mos ua bene ti atyre“.
Nje gje duhet ta kemi te kjarte te gjithe, se njeriu linde njeri nga prinderit e tije njerez. Njeriu nuk e linde qenin, ujkun derrin e tjere. Edhe keto kafshe qe i ceka e kafsh tjera nuk lindin njerez, por sojin e tyre. Baza trashiguese e ka fjalen e vete kryesore se bashku me rrethin njerezor. Njera pa tjetren nuk funksionojne dhe mbesin te zbrazta e te pakuptimta.
Lexuesi im i dashur kur ti kthehesh vetevetes mos u kthe qe te behesh ciceron i oborreve mbreterore, i pallateve shtetnore dhe i anarhive partiake, per interesat tuaja personale dhe per egoizmin tende te pangopur e te pa socializuar dhe humanizuar. Te lutem mos heshte si i vdekur para keqeperdorimeve, korrupcionit e deformimeve tjera qoroditese individuale, familjare, fetare, shoqerore dhe kombetare, sepse demet jane te perbashkta, qe do te kuptohen heret ose vone. I juaj, mësuesi Isë
Per derrat balta vlene më shume se sa uji i paster, sepse ndjehen ma komod ne uje te ndotur. Per gomaret kashta eshte më e vlefshme se sa ari, kashtes ia ndjejne shijen kurse arit jo. Per urithet më e vlefshme eshte erresira se sa drita, ne erresire ndjehen më komod kurse drita ua verbon syte. Per iriqet më te vlefshme jane therrat se sa bari i bute, ne bari te bute nuk ndjehen te qete sikur ne therra. Per atdhetaret më e vlefshme eshte vdekja per liri, se sa jeta ne roberi, atedhetaret nuk ndjehen komod ne roberi. Per tradhtaret më e vlefshme eshte jeta ne roberi e tradhtia, se sa vdekja per liri, ata ndjehen komod ne roberi e te trishtuar te vdesin per liri. Per te pandershmit më e vlefshme eshte amorali, paftyresia, se sa morali, besa dhe fytyra, te pandershmit ndjehen komod me amoralin, pabesine dhe pafytyresine e tyre. Per rrenacaket më e vlefshme eshte rrena, dallaverat e mashtrimet se sa e verteta dhe sinqeriteti, ata ndjehen më komod me rrenat, dallaverat dhe mashtrimet e veta. Per pertacet më e vlefshme eshte pertacia se sa puna, sepse ndjehen më komod me pertacine e tyre. Per te padijshmit më e vlefshme eshte padituria, injoranca, cinizmi, dinakeria, urrejtja e xhelozia, se sa dituria, mirekuptimi, bashkpunimi, respekti dhe dashuria ne raport me tjeret, ata ndjehen komod me veset e veta.
Lexuesi im i dashur, obligim i yni moral, human, njerezor e kombetar eshte, te kemi kujdese me vleresimet e ndjeshmerite tona, te mos na perzihen me vleresimet e ndjeshmerite e gjallesave te ndryshme dhe me vleresimet e ndjeshmerite e tradhtareve, te pandershmeve, te pa fytyreve, rrenacakeve, pertaceve dhe te paditurve. I juaj, mësuesi Isë
(Shtruarja e temës sensibilizuese gjate vitit 2007 per opinjanin politik e kombetar, per politikan, intelektual, fetar, akademik e shkenctar)
“Kësaj radhe nuk është tema që përzgjodhi kohën, por e kundërta, koha që e përzgjodhi temën. Tema është mjaft serioze që t’i qasësh në “mënyrë relaksuese”; është mjaft tensionuese që t’i qasësh në “mënyrë krejt të qetë”; është mjaft e ngrohtë që t’i qasësh në “mënyrë krejtësisht të ftohtë”. Gjendja në të cilën ndodhet sot çështja shqiptare përgjithësisht, 95 vjet pas Pavarësisë së Shqipërisë, kërkon një shqyrtim të veçantë: më shumë politik, se historik; më shumë meditues, se verbalizues; më shumë kritikë, se oportunizues, sepse :
• edhe 95 vjet prej Pavarësisë së Shqipërisë, përkundër zhvillimeve, veçanërisht në disa segmente të veçuara të saj, siq është rasti me Kosovën, çështja shqiptare vazhdon të jetë ende me ca të panjohura;
• edhe 95 vjet prej Pavarësisë së Shqipërisë, shqiptarët ende jetojnë të pjesëtuar për gjashtë;
• edhe 95 vjet prej Pavarësisë së Shqipërisë, shqiptarëve ende u mungon një strategji kombëtare se si t’i qasën realizimit të objektivave të tyre kombëtare;
• edhe 95 vjet prej Pavarësisë së Shqipërisë, çështja shqiptare ende nuk kundrohet dhe nuk shtrohet si një dhe e bashkuar,
prandaj ende kemi:
• një Shqipëri kombëtarisht të cunguar;
• një Kosovë, pa status të përkufizuar dhe një pjesë të saj përfundimisht të paçliruar;
• një Kosovë Lindore, nga të huajt të sunduar;
• një entitet shqiptar në Maqedoni, të pabashkuar;
• një komunitet shqiptar në Mal të Zi, kombëtarisht të paemancipuar;
• një Çamëri, pothuajse të harruar;
• shqiptarët në Turqi, gati të asimiluar;
• një mërgatë shqiptare, partiakisht gati të shpartalluar;
• një diplomaci shqiptare, ende të paunifikuar;
• një politikë kombëtare, ende të paformësuar.
Thelbi i fjalës sime nuk është shprehja e skepticizmit ose mbjellja e mosbesimit për të ardhmen e shqiptarëve, sepse po të thuhej fjala e fundit, e para, në të ardhmen më të afërt ose më të largët, Ballkanin do ta dominojnë shqiptarët, por mobilizimi për ti bërë realitet objektivat tona, për t’i shfrytëzuar rrethanat e kohës në të cilën po vendoset për fatet e popujve, po mungon ne nivel kombetar”.
Lexuesi im i dashur mendo e logjiko vete se sa large jemi si komb per ti bere realitet keto qasje shkencore te Akademik Esat Stavilecit per zgjidhjen e qeshtjes sone kombetare. I juaj, mësuesi Isë
Keshtu e parashihte qasjen e zgjidhjes kombtare akademiku yne:
“1. Çështja shqiptare u takon të gjithë shqiptarëve, prandaj me të do të duhej të merreshin të gjithë shqiptarët.
2. Padyshim se përgjegjësinë më të madhe e ka dhe duhet ta ketë Shqipëria dhe ajo do të duhej të vëhej në “ballë të detyrës”, nga spektator të shndërrohet në aktor.
3. Angazhimi i shqiptarëve do të duhej të fokusohej në ruajtjen e jashtme të tërësisë së çështjes, duke mos miratuar çelnikosjen e pjesëve të copëzuara të saj me zgjidhje të pjesshme.
4. Përcaktimet dhe zgjidhjet e pjesshme të çështjes, përfshirë aty edhe çështjen e Kosovës, do të duhej, nga vetë shqiptarët, të kualifikoheshin dhe trajtoheshin si kaluese dhe të merren përgjegjësitë nga bartësit e tyre që të mos lejojnë invalidimin për jetë të tërësisë së çështjes ose edhe ndalimin e saj.
Nuk mund t’ i qëndrojnë gjatë kohës qëndrimet e bashkësisë ndërkombëtare për moslejimin e bashkimit të pjesëve të popujve. Kosova është shkëputur nga tërësia, po fatet e saj ndërlidhen me fatet e tërësisë : tërësia varet prej saj. Në qasje duhet të theksohet edhe një fakt tjetër, shumë i rëndësishëm. Pa nënçmuar kontributin shumë të çmueshëm të bashkësisë ndërkombëtare, SHBA-ve, NATO-s dhe BE-së, duhet të kemi parasysh se nuk mund të amnistohemi nga përgjegjësia për të nesërmen tonë për të cilën po vendoset sot. E theksojmë këtë që të jemi shumë të kujdesshëm për veprimet tona të mëtejshme, në mënyrë që, siç thuhet ndonjëherë figurativisht, duke “i hequr vetullat, të mos i heqim edhe sytë”.
Sot po shkruhet një histori e re e popullit shqiptar. Eshtë histori të shkruash historinë me dorën tënde. Të gabosh, e të mos korrigjohesh, do të thotë të gabosh, me të vërtetë. Pas 500 vjetësh “Lepe pekej, Abej”; pas afro 100 vjetësh “Razumem druzhe”; pas afro 10 vjetësh “Yes sir”, shqiptarët duan që, përfundimisht të kalojnë në :”Po, zotëri”. Ata e kanë këtë të drejtë, duhet të angazhohen për të dhe do ta fitojnë, por para vetës duhet të mbajnë një numër porosish.
Me disa porosi për shqiptarët edhe po e mbyll fjalën time”, thoshte Akademik Esat Stavileci:
“1. Të bashkuar, edhe të pamundshmën, e bëjmë të mundshme;
2. Të ndarë të mundshmën e bëjmë të pamundshme.
3. Të veprosh i pabashkuar është njëjtë sikur të bashkohesh pa vepruar.
4. Të armiqësohesh me tëndin, është njëjtë sikur t’i vësh zjarrin shtëpisë sate.
5. Të presësh bukën që po piqet kërkon, më së paku, kujdesin që të mos digjet”.
Lexuesi im i dashur ,a jemi te bashkuar sot ne shqiptaret, apo jemi te shperndar e te perqare si ma pare?! A jemi te hasmuar ne mes veti, apo te vllazeruar e te respektuar?! A po kujdesemi qe mos te na digjet buka gjate te pjekurit, apo e kemi harruar fare, se po piqet apo mos po digjet?! Apo merren te gjithe shqiptaret me zgjidhjen e problemit tone kombetar, apo po merren me kete qeshtje vetem pjeseza te shqiptareve?! A po vehet ne balle te detyres Shqiperia per ta zgjidhe kete qeshtje, a po qendron indifirent si spektatore ?! I juaj, mësuesi Isë
Edhe pse nuk u konsultua nga politikanet tane akademiku jone i rangut evropian Dr. Esat Stavileci per menyren e zgjidhjes se qeshtjes shqiptare ne gadidhullin Ilirik, ai megjithate i la pikpamjet e veta ne dispozicion per gjenerata te ardhshme, se si duhet te zgjidhet qeshtja shqiptare. Ja disa prej pikpamjeve themelore te tij: “Shpërbërja e ish-Jugosllavisë nxori në pah çështjet e pazgjidhura kombëtare në këtë pjesë të Evropës, e veçanërisht nxori në pah çështjen e pazgjidhur të kombit shqiptar. Çështja shqiptare kërkon përfillje adekuate ndërkombëtare, me përgjegjësi të plotë historike e politike të qendrave ndërkombëtare të vendimmarrjes, “kërkon vetëdijësimin e plotë ndërkombëtar për pozitën kombëtare të shqiptarëve sot dhe për falsifikimin e historisë së tyre nga pushtuesit fqinjë”.
Përkundër angazhimit të deritashëm, ende nuk i kemi thënë dhe nuk i kemi dhënë Evropës të vërtetën tonë historike dhe nuk kemi argumentuar të drejtën tonë për vetëvendosje, të ligjshme politikisht dhe juridikisht. Kjo do të duhej të ishte komponentja nisëse e çdo argumentimi dhe faktimi të problemit të Kosovës dhe të shqiptarëve sot, pra edhe e çdo analize e shqyrtimi për të. Argumentimi dhe faktimi i kësaj të drejte të shqiptarëve është i nevojshëm dhe i rëndësishëm, për shkak të aplikimit të standardeve të dyfishta në lidhje me të nga ana e bashkësisë ndërkombëtare. Ajo, në njërën anë, përligj ndryshimin e kufijve me dhunë e gjenocid në mjediset heterogjene etnike dhe, nga ana tjetër, mohon vetëvendosjen e shqiptarëve në hapësirën e tyre homogjene etnike.
Vetëm me një angazhim më të madh në përhapjen e së vërtetës mund të llogarisim se bota, më në fund, do të mësojë realitetin e Shqipërisë Etnike ose Natyrale, e cila veçanërisht në qarqet serbe, paraqitet si “Shqipëri e Madhe”. Sintagma “Shqipëri e Madhe” nuk paraqet një doktrinë të shqiptarëve, siç paraqesin, për shembull, “Naçertanija” serbe dhe “Megalideja”greke. Shqiptarët, në të ardhmen e tyre, nuk kanë pretendime përtej hapësirës së tyre etnike. Këto pretendime ata nuk i kishin asnjëherë më parë. Kjo provohet me faktin se ata asnjëherë nuk ishin pushtues, por, në të shumtën, qenë dhe vazhdojnë të mbahen të pushtuar.
Opinionit ndërkombëtar duhet vazhdimisht t’ia bëjmë me dije se :
• e para, se Kosova,”administrativisht, në mënyrë të imponuar”, u bë “pjesë e Serbisë”, ndërsa “shpirtërisht dhe mendërisht ajo ka qenë gjithë pjesë e Shqipërisë”;
• e dyta, se Kosova, një prej katër vilajeteve shqiptare, u kthye në një territor të pretenduar mes shqiptarëve dhe serbëve që prej Kongresit të Berlinit më 1878, kur ajo, me një vendim të fuqive të mëdha evropiane u la brenda shtetit të saponjohur të Serbisë”;
• e treta, se me vendim të fuqive të mëdha evropiane viset shqiptare iu dhanë Malit të Zi dhe Greqisë;
• e katërta, se konjukturat ndërkombëtare deri më sot nuk e vranë mendjen për t’iu kthyer shqiptarëve padrejtësinë e bërë;
• e pesta, se rrethanat e reja të krijuara në Evropë sollën kërkesën e moderuar të shqiptarëve për pavarësinë e Kosovës, duke menduar kështu se ky opsion do të gjente “mbështetjen ndërkombëtare”.Ky kompromis i shqiptarëve nuk u kuptua nga serbët”.
Lexuesi im i dashur, nuk eshte ne nderin tone kombetar, qe tua kthejm shpinen ideve dhe pikepamjeve shkencore per zgjidhjen e qeshtjes shqiptare ne gadishullin Ilirik, te atyre akademikeve qe e kane deshmuar veten, se kane peergatitje intelektuale te kalibrit europian e më gjere. I juaj, mësuesi Isë
A i thuhet politike kombetare politikes qe shkele mbi gjakun e deshmoreve, e shkaterron pasurine kombetare, e varfron vendin dhe i lene pa pune e rrugeve te rinjte tane?
A mund t`i thuhet politike kombetare perkrahjes dhe mbrojtjes se atyre qe shkelin mbi gjakun e deshmoreve tane, qe rrahun gjoks se i kane bere mrekullite per kombin, edhe pse dita dites po e shkaterrojne?! A mund te quhet politike kombetare perkrahja e mekatareve, tradhtareve, sahan lepiresve, te korruptuareve, te pa afteve, puthadoreve qe e shkatrrojne vendin, qe e varferojne popullin, qe bashkpunojne me pushtuesit tane ne deme te qeshtjes sone kombetare?! Si ka mundesi te quhet politike kombetare, punesimi ne baza partiake pa kritere profesionale, regjistrimi i nxenesve dhe studenteve po ashtu, kalueshmeria e tyre po ashtu, hapja e shkollave e univerziteteve private pa kurrfar kriteri, po ashtu?! Si ka mundesi te quhet politike kombetare kur perkrahen shkelesit e kushtetutes dhe ligjeve te saje, per ti mbrojt militantet partiak dhe interesat e tyre personale e grupore?! A mund te quhet politike kombetare ngecja e zhvillimit ekonomik, shendetesor, arsimor, juridik e fusha tjera shtetnore?! A mund te quhet politike kombetare perhapja e korrupcionit, narkomanise, prostitucionit dhe trasfikimit me qenje njerezore?! Si mund te quhet politike kombetare nenshtrimi kaqe i madh vend e pa vend ndaj politikes nderkombetare dhe politikes se pushtuseve tane?!
Deri kur ka mundesi te duroi ky popull kete neneshtrim, kete perulje e kete poshtrim kaqe te madh?!
Lexuesi im i dashur, nese bejme pune mekatari, tradhtari, sahanlepiresi, puthadori dhe pune te korruptuari, nuk do te kemi kurr perparim e zhvillim personal, familjar, shtetnor e kombtar, perpos varferim, mjerim, padrejtesi e shkaterrim. Andaj ne doren tone eshte te mos behemi llaskuc, sahanlepires, shkurtepames, puthador, te korruptuar e tradhtar dhe mos t`u shkojme pas atyre dhe mos t`i perkrahim ata, qe jane te tille dhe qe shkelin mbi gjakun e deshmoreve, mbi idealin e tyre, mbi lirine, qe e varferojne dhe e shkaterrojne shtetin, qe e lene rinine tone rrugeve, e lene te largohet nga vendi per ta siguruar nje kafshate buke neper bote, duke ia kthyr shpinen pergjimone vendlindjes dhe atedheut te tyre. I juaj, mësuesi Isë
Bindjet dhe mendimet tona qe ia dergojme nderdies permes vetdies, jane sinjale apo mesazhe te cilat i bene realitet jetesor nderdia, permes veprimeve tona.
Çdo sinjal apo mesazh qe i shkone nderdies permes permbajtjes se mendimeve e bindjeve qe i posedon vetedia e jone, qofshin ato negative apo poizitive, nderdia i merr si te verteta dhe urdhera te cilat duhet ber realitet gjate jetes pa perjashtim e pa perzgjedhje.
Mu per kete arsye duhet te kemi kujdese te shtuar dhe te jemi vigjilent, se qfare mesazhe po i dergojme nderdies permes bindjeve dhe mendimeve tona qe i posedon vetedia, sepse ato do ti beje realitet nderdia permes sjelljeve tona, qe jane te lidhura ngushte me mesazhet e vetedies.
Llojin e sinjaleve apo mesazheve qe ia dergojme nderdies, medoemos, po ate lloj te rezultateve do t`a korrim.
Nese nderdies i dergojme sinjale apo mesazhe me permbajtje amorale, kriminale, tradhtie, pabesie, permes bindjeve dhe mendimeve tona personale qe i posedon vetedia, po ato rezultate do ti korrim gjate jetes. Nese mesazhet kane permbajtje pergdhelese e mirekuptimi per duhanin, alkoholin, drogen e prostitucionin, po ato do te behen pjese e pandashme e jetes sone dhe do te na hakmerren vrazhde permes shendetit dhe deformimit te autoritetit.
Ne te gjitha sferat e jetes ato sinjale apo mesazhe qe ia dergojme nderdies, pa marr parasysh llojin e permbajtjes se tyre, po ato rezultatet do ti korrim.
Ata qe behen kriminel, hajdut, vrases, dhunues, trafikues, tradhtar, uzurpator, te pa bese dhe e kunderta e tyre, ata qe behen punetor, dijetar, atdhetar, altruist, te moralshem, shkenctar, sportist artist, te sjellshem, te guximshem dhe te dashur, shkak i te gjitha ketyre pasojave jane sinjalet apo mesazhet qe ia dergojme nderdies permes permbajtjes se mendimeve dhe bindjeve qe i poisedon vetedia jone personale, te cilat behen realitet permes sjelljeve tona qe i manifestojme gjate jetes.
Lexuesi im i dashur, secili prej nesh duhet te kemi kujdese se cilat mesazhe po ia dergojme nderdies, sepse ato do te behen realitet i jetes sone dhe rezultatet e tyre do ti korrim gjate jetes, te mira apo te kqija qofshin ato. I juaj, mësuesi Isë
Izolimi i mendimeve përsonale për të kaluarën dhe të ardhmen tonë duke i përqëndruar ato në të tashmen , shkarkon barren e përpjekjeve tona shpirtrore, te mundimshme e shqetesuse per te kaluaren qe nuk kthehet ma dhe per te ardhmen e pa kjarte e te tretur ne mjegull. Mendimet për të kaluarën dhe të ardhmen, na pengojnë shumë t’i kryejm me sukses detyrat dhe obligimet qe na dalin ne te tashmen, pa kryerjen e të cilave nuk ka të ardhme të këndshme e nuk permirsohen gabimet qe i kemi bere ne te kaluaren, por i perserisim edhe ne te tashmen. Të menduarit e drejtë i cili i parandalon brengat dhe hallet, bazohet në analizën e shkaqeve dhe pasojave që dalin nga veprimet dhe sjelljet tona, duke u përqëndruar në një planifikim logjik dhe konstruktiv për zgjidhjen e problemeve qe na dalin para dhe kryerjen e obligimeve përsonale që i kemi ne te tashmen, pa u ngarkuar me të kaluarën dhe të ardhmen, sepse nuk na mbetët kohë e as energji dhe rrezikojmë ta humbim shëndetin fizikë dhe atë psikikë, duke menduar kot për të kaluarën që nuk kthehet më, dhe të ardhmen e pasigurtë dhe te pakjarte per neve, ne vend qe te koncentrohemi me pune e dituri t`i kryejm detyrat me ndere ne te tashmen. Nuk duhet t’i lëmë punët e sotme pa i kryer, duke u brengosur për të nesërmen e largët dhe nuk duhet ta vështirësojmë jetën e sotme, duke u pikëlluar për atë që ka ndodhur në të kaluarën e pakthim, sepse humbim energji e kohe kote. Nga e kaluara duhet te mesojme, qe gabimet tona te mos i perserisim dhe te mesojme permes tyre, duke i shnderruar ato ne perparesi. Kush nuk meson nga gabimet e te kaluares, rrezikon ti perseriten fatkeqesite dhe demet edhe ma te medha, se ato qe kane ndodhur ma pare. Dështimet e dhëmbjet gjatë jetës, evitohen duke shmangur nxitimin dhe mbështetur durimin, duke shmangur friken e mbeshtetur guximin, duke shmangur lakmine e tepruar e mbeshtetur altruizmin dhe duke shmangur urrejtjen e mbeshtetur mirekuptimin e dashurine ne pune, ne dituri, ne planifikime, organizime e angazhime te perditshme. Dallimi mes njerëzve që dështojnë dhe njerëzve që kan sukses, është në sjelljet, shprehit dhe shkathtesite e tyre, qe i bejne gjate organizimit te procesve te ndryshme ne pune. Nëse dëshirojmë tu shmangemi dështimeve e dhëmbjeve shpirtnore gjatë jetës, nuk duhet të udhëhiqemi nga orekset e ndryshme dhe pasionet negative, nuk duhet te udhehiqemi nga paragjykimet e lakmija e tepruar, nga frika, zemrimi, hidhërimi i pa arsyshem ndaj deshtimeve dhe nga xhelozija ndaj tjereve, por duhet të udhëhiqemi nga arsyja, durimi, këmbëngulësija, qëndrueshmërija, deshira, guximi dhe vullneti i madhë për t’a luftuar dështimin e dhëmbjet shpirtnore permes punes, diturise, planifikimit, organizimit e angazhimit praktik gjate jetes. Lufta kunder deshtimeve e dhembjeve shpirtnore behet edhe me perdorimin e parimeve te shendetshme, te drejta, njerezore e humane, permes te cilave mund te ecin perpara proceset tona te organizimit punues, qofshin ato politike, fetare, historike, shoqerore, kulturore, ekonomike, shendetesore, juridike, edukative, arsimore, shkencore e kombetare. Aplikimi i ideve dhe pikepamjeve te pasterta e parimore gjate organizimit te proceseve te ndryshme punuese, e shpetojne njerezimin e kesaje bote e sidomos shqiptaret nga deshtimet e ndryshme dhe dhembjet shpirtnore.
Lexusi im i dashur, nje popull se bashku me politiken e tije, i cili nuk i mbrone parimet njerezore ne fusha te ndryshme jetesore dhe nuk i mbrone interest e veta personale, familjare e kombtare, ka mundesi te banalizohet tersisht, te asimilohet e te zhduket si popull e si kombe jo parimor ne mendime, ne pikpamje, ne menquri dhe ne veprime te ndryshme gjate proceseve organizative ne pune. I juaj, mësuesi Isë
Pse kete fat kombi yne, me keto padrejtesi kaqe te shumta nga politika jone e brendeshme e shkurtpamese, nga politika fashiste e fqinjeve tane dhe nga politika e evropes e ajo boterore, plotesisht te padrejta, tendencioze dhe aspak njerezore?!
Athu keto politika qenkan te hartuara vetem per mbrojtjen e interesave te bloqeve e aleancave te ndryshme, per mbrojtjen e interesave te politikaneve tane shkurtpames, per mbrojtjen e interesave te klaneve te ndryshme mafioze, per mbrojtjen e interesave te fqinjeve tane pushtus, apo per t`i mbrojte shqiptaret nga asimilimi e shfarosja e politikes fashiste, aspak njerezore te fqinjeve tane greko-sllav?!
Si eshte e mundur te mos permiresohen padrejtesite kunder shqiptareve dhe paraardhsve te tyre qe 2000 vite me radhe dhe po vazhdojne te mbesin te tilla si realitet i hidhur ne trojet shqiptare, te coptuara e te zezuara ne gjasht shtete ballkanike?!
Si eshte e mundur te mos kishte vetedije per kete realitet politika jone kombtare dhe te mos kete edhe sot?! Si eshte e mundur te mos kishte sado pak dhembje per kete qeshtje te hidhur dhe te mos kete edhe sot?! Si eshte e mundur per popullin shqiptar ta duron kete dhembje te madhe, kete varferi, nenshtrim e poshtrim mbi kurrizin e vete?!
Padrejtesi shume te medha na u bene neper shekuj nga perandoria romake, perandoria bizantine, nga mbreterite serbo-sllave e greke dhe nga perandoria otomane turke. Te njeten padrejtesi e vazhdoi dhe po e vazhdon evropa plake e cila naj beri trojet tona cope e grime, per ti shperblyer klyshet e rusise, te cilet kane ardhe ne gadishullin tone Ilirik, nen perkrahjen e perandorise romako-bizantine, per te vazhduar pergdhjelja e tyre me perandorine otomane turke dhe me europen plake.
Pse shqiptaret burgosen, torturohen, perzihen nga trojet e veta dhe vriten nga fqinjet e vete pushtues greko-sllav, edhe sot si mot, e prape viktimizohen edhe pse te viktimizuar dhe mbrohen gjakesoret e tyre, duke i kerkuar Kosoves te hap gjykate speciale per te bere edhe matej presion e padrejtesidrejtesi ndaj shqiptareve ne emer te drejtesise , per ti mbrojtur gjakataret kasape te shqiptareve?! Pse shqiptareve po i qete kushte Evropa t`u falin toka edhe tani fqinjeve te vete rreth demarkacionit me Malin e Zi, te krijojne “Asociacion te komunave serbe”, te mbushura me kriminel te ardhur nga serbija, ne mes te shtetit te Kosoves, per me hy shqiptaret ne evrope dhe per vizat e tyre?! Heu mjer shqiptaret e mjer vizat e tyre se bashku me ta! Derikur kjo padrejtesi do te vazhdoi?! A mos valle deri ne pafundesi, per ti zhduk shqiptaret edhe ashtu te lodhur nga varferia?!
Lexuesi im i dashur, per te gjitha keto padrejtesi qe po na ndodhin, pjesen e fajit tone nuk duhet tia mveshim tjereve, por duhet permiresuar sa me pare veteveten dhe mekatet tona, qe po i bejme ne deme te qeshtjes sone kombetare, ne dem te gjakut te derdhur neper keto troje nga deshmoret e kombit shqiptar dhe ne dem te liris e bashkimit te shqiptareve dhe trojeve te tyre. I juaj, mësuesi Isë
Kane thene dijetaret, se shkenca nuk ka atedhe, por intelektualet, akademiket dhe shkenctaret me doemos duhet ta kene atdheun dhe kombin e tyre qe u takojne. Si po duket akademiket tane te shkences kane mbete pa shkence pa atedhe e pa komb. Nese konsiderohet shkenca dhe ata qe merren me shkence, kapiten qe u prijne perpara zgjidhjeve te problemeve te ndryshme kombetare e ma gjere, per akademiket tane si po duket nuk vlene aspak kjo konsiderate. Shkenctaret dijne te shohin shume large, ku tjeret nuk kane mundesi te shohin.Si po duket akademikeve tane te shkences, po u konvenon te mos shohin asgje rreth problemeve tona kombetare e problemeve te ndryshme jetike e njerezore dhe kane ra ne gjum te thelle mortor, te mos ia prishin rehatin vetes dhe politikes se kohes.
Akademiket e fqinjeve tane pushtues po hartojn projekte per asimilimin e zhdukjen e shqiptareve dhe per uzurpimin e tokave te tyre, ndersa akademiket tane nuk orvaten fare, qe te bejne projekte, se si duhet te mbrohemi nga projektet e pushtueseve tane barbar, te cilet po mbeshteten nga Akademite e tyre. Akademiket e pushtueseve tane bejne projekje nga me te ndryshmet qe ta pervetesojne lashtesine tone kombetare, ta tjetersojne ate dhe te konsiderohen ata ma te lashte se sa ne ne trojet tona, edhe pse ata jane ardhacak ne keto troje. Ndersa akademikeve tane as qe u shkon mendja, tu kundervihen ketyre tezave fashiste pushtuese. Sa e sa projekte, sa e sa enciklopedi jane hartuar nga akademiket e pushtueseve tane, qe te hudhin balte e pluhur mbi te kaluaren tone historike, per t`i arsyetuar para botes veprimet e veta kunder neve duke na burgosur, vrare, shantazhuar, turturuar, asimiluar dhe duke na perzen hap pas hapi nga trojet tona autoktone sipas projeketeve te tyre, ndersa akademiket tane nuk e nxjerrin as me te voglen fjale shkencore qe tu kundervihen ketyre projekteve famkeqe kunder ne shqiptareve si komb.
Lexuesi im i dashur, nuk na mbetet gje tjeter perpos nje lutje Zotit, qe te zgjohen nga gjumi akademiket tane te mjere! Lutje tjeter ma te mire per ta, nuk e kam te kjarte se cila mundet me qene. I juaj, mësuesi Isë
Per ta ruajte dhe per ta mbrojte lloijn dhe soijn e vete edhe kafshet edhe shpezet, edhe insektet behen bashk mes veti, qe ta ruajn e mbrojne veteveten. Ne shqiptareve si po duket po na mungon shume, uniteti, marreveshja, bashkpunimi, mirekuptimi, toleranca, respekti dhe dashuria mes nesh, po na mungon shume dashuria per vendin, per kombin dhe per lirine. Po na mungon shume dashuria per punen, per edukimin, diturine dhe per zhvillimin e shprehive dhe shkathtesive te kohes per te bere jete te qete, me dinjitet e ne liri e pavaresi, po na mungojne dhe tjera tipare te virtytshme perpos mburrjes vetmashtruse Iluzore. Per politike, fe, per edukim e arsim, per shendetesi e drejhtesi, gjithnje e me shume po tregohemi analfabet dhe shkurtepames tersisht. Ne kete drejtim pus Kosova edhe ma pus Shqiperia, pus e ma puse gjitha trojet shqiptare, brenda e jasht kufijeve, pus e faqja zeze kane mbete trojet e pushtuara shqiptare ne greqi, ne maqedoni, ne mal te zij e ne serbi, kurse ne sikur bosa po mburremi me vetmashtrime iluzore. Large shume large jemi per kah rregullimi i qeshtjes sone kombtare, per kah rregullimi i statusit jetesore ne raport me tjeret. Po ne kete nivel jemi large dijes, shkences, politikes, ekonomise, shendetesise, drejtesise, fese dhe zhvillimit te artit mbrojtes ushtarak, qe ta kemi ne nivel te duhur mbrojtjen nga shfarosja prej fqinjeve tane pushtues greko-sllavo-ortodoks dhe nivelin e te jetuarit si njerez, perpos vetmburrjes e mashtrimit iluzor, si popull trim e guximtar dhe si popull qe e done lirine dhe pavaresine e trojeve te veta.
Lexusi im i dashur vertete po na mungojne shume virtyte njerezore, ne nivel personal, ne nivel familjar e ne nivel kombetar, perpos vetmashtrimeve e vetmburrjeve permes iluzioneve qe e deformojne tersisht realitetin per te cilin flasim ne shqiptaret. Ne mungese te ketyre virtyteve, edhe metej do te tallet bota me ne, s`iq eshte talle ma pare dhe s`iq po tallet edhe tani. I juaj, mësuesi Isë
Interesimi eshte vetem nje pohim parapelqys. Pohimi nuk eshte fuqi, as perkushtim e as zotim per te bere diçka,” por eshte vetem nje lutje e dobte, madje e thene pa e besuar vertete”.
Shembuj te pohimeve parapelqyse jane: ” Do te me pelqente te beja ma shume para”, do te me pelqente te rrija ma prane femijeve te mi”, ” dote me pelqente te beja nje ndryshim te madhe tek vetja” dhe shume shembuj tjere parapelqys.
Pa vendos me perkushtim dhe pa u zotuar te arrijme rezultate e suksese te ndryshme, pa vendos e u zotuar se qfar njeriu do te behemi. Pa i vendos edhe standartet e sjelljeve efektive e te pranushme, qe te merremi me perkushtim praktikisht, per te bere diçka te suksesshme dhe per t`i arrite gjerat me vlere qe i synojme, do te mbetemi perjetesisht vetem ne suaza te interesimeve duke frenuar veten ne nje vende me status te pandryshuar dhe me standard te ulte jetesor e njerezor.
Lexusi im i dashur, vetem interesimi per te bere diçka me vlere rethe ndryshimit tone dhe statusit jetesore, nuk eshte i mjaftushem pa u zotuar e pa u perkushtuar seriozisht, qe ta ndryshojme veten dhe statusin tone jetesor. I juaj, mësuesi Isë
Nuk besoje qe rrethanat jane vendimtare per krijimin e njerezve, por njerzit jane vendimtar per krijimin e rrethanave te ndryshme, edhe pse dukshem ndikohen prej tyre. Vendimet tona te ndryshme qe i marrim gjate jetes per te vepruar diçka, vendosin per fatin tone te mire, apo jo te mire, sepse rrethanat nuk vendosin ne percaktimin e fatit te njerzve. Shumica prej nesh e dijme fare mire, “se ka njerze te cilet kane lindur te privilegjuar me perparesi gjenetike, perparesi ambientale, perparesi familjare dhe perparesi mardhenjesh”, te cilat i kane humbur te gjitha duke u bere shembull jo i mire per tjeret, permes humbjeve te medha dhe mossukseseve. Po ashtu dime se ka njerze, “ pavaresisht nga rrethanat me te cilat rrethohen, kane shperthyer pertej kufijeve te kushteve te tyre, duke marr vendime te ndryshme e te reja per jeten, e jane bere shembuj te fuqise se pakufishme te shpirtit njerezor” dhe shembuj motivues te arritjeve te medha per tjeret. Ne ato momente kure vendosim seriozishte per te bere diçka me vlere, i krijojme mundesite ta bejme jeten tone nje nga shembujt ma te mire dhe frymezues per tjeret, e jo te mbetemi shembull i keq, shembull jo frymezues e zhgenjyes per tjeret, duke mos marr vendime ta ndryshojme per te mire statusin tone jetesor. Lexusi im i dashur, vendimet qe i marrim gjate jetes, jane ato qe vendosin per fatin tone, te mire apo te keq. Rrethanat nuk vendosin, edhe pse i veshtiresojne vendimet qe i marrim per rregullimin e fatit dhe statusit tone, sepse ne jemi akter kryesor ne krijimin e rrethanave, te mira apo te kqija qofshin ato. I juaj, mësuesi Isë
Forcë më të madhe për mbrojtje se forca e punes, respektit dhe dashurisë nuk ka. Askush nuk mund t’i rezistoj forcës së ndikimit perparimtar të tyre. Është mirë për ne, t`i vleresojme gjërat dhe njerëzit permes punes, permes respektit e dashurise, ashtu si e sa e meritojne gjerat e njerezit. Do te ishte mire te na vleresojne edhe tjeret permes punes, respektit e dashurise, per aq, sa e si e meritojme. Kjo forme e vleresimit ka ndikim te madh ne ndryshimin, përsososjen dhe aftësimin e njerezve për jetë. Kurë takohemi me njerëzit, eshte mire të rrezatojme respekt e dashuri përmes shiqimeve, buzëqeshjeve, mimikës, fjalëve dhe sjelljeve tona, që ta ndjejnë te kendshmen sa më shume, ata qe takohemi e bashkbisedojme mes veti.
Përmes punes, respektit dhe dashurisë mbrohemi dhe i refuzojme sulmet e përgjakshme të urrejtjes, xhelozisë, mllefit, inatit, zemrimit, hidhërimit dhe frikës, qe ua bejme tjereve dhe ata neve, duke u forcuar shpirtërisht, njerezisht e moralisht në qastet e dëshprimit dhe duke u qetësuar në qastet e entuziazmit të vrullshëm, here me vend e here pa vend.
Sa më shume që e përdorim punen, respektin dhe dashurinë kur i vlersojme tjeret dhe ata neve, aqë më shume rritet forca e ndikimit tone në tjerët dhe e tyre ne ne, duke na mbrojtur gjithnjë e më mirë neve e tjeret, se çka po hynë brenda trupit,
vetëdijes, zemres dhe ndjenjave tonë, duke kultivuar sa ma shume pasterti, maturi, humanizëm, moral, respekt dhe duke eliminuar çdo ndotje e helmim nga ne.
Per ta quar në vend porosinë mbrojtëse të punes, respektit dhe dashurise, kur i vleresojme tjeret dhe ata neve, nuk duhet lejuar vetëdijes sonë të joshet pas të ligave dhe shemtive, qe ia imponon urrejtja e xhalozia shpirtit tone, të bëhet sadist e i helmuar, zemrës te jetë e vogël dhe e ndotur, vetëdija te mbetet e ulte dhe e mbrapsht. I juaj, mësuesi Isë
Iliret edhe pse e hoqen te zite e ullirit dhe u dermiten shume rende nga luftrat qe i benin me romako-bizantin, duke mbrojtur nga pushtimet Ilirine, me gjithate thuhet se vazhdonin t`i ruanin ne nivel te duhur, tiparet e tyre edukativo-arsimore, kulturore e civilizuese dhe luftarake si shembull per tjeret ne ate kohe.
Edhe pse iliret u gjenden per nje kohe te gjate afer 200 vjeqare ne perballje te pergjakshme luftarake me romako-bizantin, ata vazhdonin stoikisht ta ruanin gjuhen e tyre ilire ne komunikim mes veti ne familje e neper institucione shtetnore, fetare e edukative. I respektonin hyjnite e veta te besimit pagan e jo hyjnite e pushtuseve, me te cilet perballeshin luftarakisht per ti mbrojte teritoret e veta nga sulmet e tyre barbare ne gadishullin Ilirik. I varrosnin te vdekurit ne menyren e tyre tradicionale e jo sipas traditave e zakoneve fetare latino-romake e greko-bizantine. E punonin token ashtu si e kishin punuar shekuj me radhe te paret e tyre dhe ishin shembull per tjeret ne bujqesi, ne ekonomi, ne arkitekture e ndertimtari, besa ishin shembull edhe ne shendetesi, posaqerisht ne kohen e mbretit Gent, qe bente hulumtimin e bimeve sheruese, ku thksohet per kohen e tij lulja ma sheruese e kohes, me emrin “Gentiana”, te ciles ia kishte vuar emrin e vete mbreti Ilir Genti. Ruanin per mrekulli veshen e tyre popullore dhe stoli te bukura e te mrekullueshme, punuar e prodhuar nga mjeshtrit ilire. Femijeve u vinin emra te ilireve, jo emra romako bizantin, qe te njihen me lehte, e te mos perzihen me emra te pushtueseve. E donin shkollen dhe kishin shkolla private te asaje kohe ku permendeshin dhe theksoheshin ma se shumti gjimnazet e palestrat e shumta, ne te cilat mesohej edukimi ushtarak dhe shkathtesi tjera te shumta te artit ushtarak e luftarak, per t`u perballur me pushtusit sa ma profesionalisht, pa shkel ne vlerat e artit ushtarak e luftarak. Ne ato shkolla perpos tjerave, mesohej edhe filozofia oratorike e gjera me rendesi te kohes. I respektonin shume doket dhe zakonet e veta popullore kudo qe gjendeshin besa edhe jasht vendit, duke i respektuar organizimet shoqeroro-politike e fetare te besimit pagan neper fiset e tyre.
Kjo tradite e ruajtjes se tipareve etnike ilire qe karkterizonin vendin ku ata jetonin, mbeti shume e forte edhe pas pushtimit te Ilirise deri tek koha e arberit dhe Arberise, me tendence vazhduse te zbehjes nga dikimi gjuhesor, fetar, politik e kulturor i pushtuseve romako-bizantin dhe shkaterrimeve te tyre ne mase. Lexusi im, dashur, nese vrapojme pas gjuhes, kultures, politikes, besimeve dhe zakoneve te pushtuseve tane, siq kemi vrapuar nje kohe te gjate, qe nga pushtimi i Ilirise prej latino-romakeve, greko-bizantineve, sllavo-ortodokseve dhe pushtimi i Arberise nga turko-aziatiket, nuk do te kete ndalje asimilimi perfundimtar i qenjes sone kombtare. I juaj, mësuesi Isë
Veprimet tona qe i bejme gjate jetes na karakterizojne si njerze te mire apo jo te mire.
Ne grupin e njerzeve jo te mire bejne pjese tradhtaret, lakmitaret, kriminelet, vrastaret, dhunusit, trafikusit, alkoholistet kronik, te droguarit, rrenacaket, vjedhesit, te korruptuarit, te pamoralshmit dhe xhelozet. Prapa ketyre veprimeve jo njerezore qendron ndjenja e kenaqesise te njerezve keqberes, e jo ndjenja e dhembjes, keqardhjes dhe turpit.
Ne grupin e njerzve te mire bejne pjese te gjithe ata qe nuk i posedojne keto vese te liga e te shemtuara, qe i bejne njerzit keqberes. Ndjenja e kenaqesise se njerzve te mire eshte e lidhur me veprimet mireberse, kurse ndjenja e dhembjes, turpit dhe e keqardhjes, me veprimet keqberse.
Ja disa shembuj qe i karakterizojne njerezit e mire dhe njerezit e kqinje: Ka njerze qe e japin jeten e vete, per ta shpetuar te tjereve, per ta fituar lirine dhe per ta mbrojtur ate e atedheun. Ka njerze qe e japin pasurine e çdo gje te gjalle, me e mbrojte nderin e vete, te familjes dhe nderin e tjereve. Kurse ne anen tjeter ka njerze qe e mbrojne jeten e vete duke ua marr jeten e tjereve. ka njerze qe interesat e veta i plotesojne ne dem te tjereve, shkelin mbi moralin e vete dhe mbi moralin e tjereve per leverdi e per kariere. Ka edhe shume raste tjera per te mire e per te keq, qe i karakterizojne njerezit e ndryshem. Prapa te gjitha ketyre veprimeve te mira apo jo te mira qofshin, qondron dhembja ose kenaqesia, si force shtytese prapa veprimeve qe i bejne njerzit.
Nese ndjenjat e dhembjes dhe te kenaqesise i perdorim si miqe tane dhe si miqe per tjeret, nuk do te na lejojne kurr te bejme vepra te liga, vepra te pandershme e te shemtuara ndaj vetes, ndaj familjes e ndaj tjereve.
Lexusi im i dashur, sa ma shume qe kujdesemi se me cilat veprime tona e lidhim ndjenjen e kenaqesise dhe te dhembjes, po per aqe tregohemi njerez te mire, te vlefshem, te dashur e perparimtar per veten, familjen dhe per kombin. I juaj, mësuesi Isë
Dyshimi rreth njohjeve tona na ofron më afer te vertetes. Njohjet rreth te vertetes per te cilen behet fjale, si ne kete rast per popullin ilir biblik, jane njohje subjektive dhe objektive. Njohje subjektive jane, sepse dalin prej kapacitetit dhe pervojes, qe e posedon personi i cili flet per nje te vertete.
Kapacitetet dhe pervojat e individeve jane te niveleve te ndryshme nga te cilat rrjedh njohja.
Njohja eshte objektive, pa marr parasysh nga i cili vie ajo, sepse bene fjale per nje realitet te caktuar momental si tani ne shkrimin tim qe po dyshohet se ishin apo jo popull biblik Iliret. Njohjet tona subjektive e objektive, per aq sa i ofrohen pershkrimit real te nje realiteti,per te cilin behet fjale, po per aq jane te verteta apo afer se vertetes.
Para se te pushtohej Iliria nga romako-bizantinet, populli i saje Ilir, thuhet se i perkiste besimit pagan. Personazh kryesor i Bibles, e cila ne permbajtjen e saje flete per vlerat e krishtenizmit ishte Jezu Krishti, i cili mendohej se kishte prejardhje jevreje e jo Ilire, kryesisht banor i Jerusalemit, jo banor i Dardanise.
Perkrahes i Jzu Krishtit dhe propagandues i ideve te tija, mendohet se ishte Shen Pali, edhe ky me prejardhje jevreje, i lindur ne nje qytet te Konstantinopojes i regjistruar si qytetar romak e jo qytetar Ilir. Krishterimin mendohej se e kishte perhap ne gadishullin Ilir se bashku me perkrahsit e tije Shen Pali si akter kryesor, per te cilen veprimtari thuhet se eshte burgos ne burgjet e pushtetit Romak, jo te pushtetit Ilir dhe nuk ka dale i gjalle prej aty ku eshte burgosur. Legalizimi i Krishterimit eshte bere ne fillim te shekullit 4, kryesisht ne vitin 313 nga pushteti romak, jo nga pushteti Ilir. Ky legalizim eshte bere afer 300 vjete pas pushtimit te Ilirise nga romaket, jo pas pushtimi te Romes nga iliret.
Tani vertet linde pyetja dhe dyshimi ?! Ishin Iliret popull biblik apo u bene te tille, pas pushtimit te romako-bizantineve? Pyetja tjeter linde: Ndertimin e kishave te para ne Gadishullin Ilirik, e bene romaket apo iliret? Ato kisha te para, u ndertuan me stilin romak, bizantin apo me stilin Ilir?
Nese kishat e para ishin ndertuar nga Iliret dhe te stilit Ilirik, pse kishat tjera ishin ndertuar edhe nga stili romak dhe nga ai bizantin, te cilat udhehiqeshin nga kleri katolik romak dhe nga kleri ortodoks bizantin, e jo nga kleri biblik i popullit biblik Ilir? Pasi qe populli Ilir ishte popull biblik, ateher cila ishte arsya e ketij populli, te ndahet ne popull me besim fetar ortodoks, te perfaqesuar nga kisha ortodokse Bizantine e lindjes dhe ne popull fetar me besim katolik, qe perfaqesohej nga kisha katolike e Romes ne perendim?
Lexusi im i dashur, nese gjitha keto te bema ishin kontribute te Ilirise dhe Ilireve si popull biblik, linde pytja tjeter, se Iliret ishin pushtus te romako-bizantineve, apo romako-bizantinet dhe sllavet ishin pushtues te Ilirise e ilireve ? I juaj, mësuesi Isë