Sa i dhemshem eshte ky konstatim, qe ia pershkruan njeriut natyren e tije grabiteqare, ziliqare e shkaterrimtare. Kurse civilizimi i tije eshte nje triumf qe bene perpjekje te vazhdueshme, ta mbizoteroi natyren e eger dhe grabitqare te njeriut.
Civilizimi dhe natyra grabitqare e popujve te ndryshem, nuk korespondojne mes veti por kundershtohen. Tek shumica e popujve te botes, edhe tek ne shqiptaret po dominon natyra e eger grabitqare, ziliqare e shkaterrimtare, ne raport me civilizimin qe e posedojme.
Nuk do te bejme lume kurr, nuk do ta fitojme lirine, nuk do ta mbrojme ate, nuk do te zhvillohemi e perparojme derisa te mbizoteroi ne natyren tone ndjenja e grabitjes, zilise dhe shkaterrimit te asaj qe eshte pasuri e perbashket e fituar me djersen e tjereve, derisa te mbizotroi perqarja mes nesh mbi baza politike, fetare e regjionale, duke ia kthyre shpinen civilizimit njerezor, per t`i plotesuar tekat tona karieriste dhe interesat personale te nivelit ma te ulte njerezor.
Do te beje lum ai popull, ajo shoqeri, ai komb, te cilit i mbizoteron civilizimi dhe kultura e miresjelljes, mbi natyren grabitqare, ziliqare, shkaterrimtare e perqarese mes veti.
Lexuesi im i dashur, ne nderin tone eshte, qe ta luftojm me te gjitha mjetet civilizuese qe i posedojm, natyren grabitqare e te eger mes nesh, nese deshirojm te ecim ne trend me kohen dhe te nivelizohemi me njerezit e botes perparimtare. I juaj, mesuesi Isë
Kote vrapojne disa ta rrembejne te miren apo ta mbajne me dhune ate, qe e kane rrebyer dhunshem e rrejshem, duke i manipuluar tjeret ne mesin e kombit te vet. Nuk rrembehet e mira po se meritove, ajo te iken e nuk e zene dote. E mira qe u rrembehet tjereve, kushtone shtrejte ose paguhet me koke.
E meritojne te miren, rehatine dhe lirine rrembysit e tyre? Dijne te punojn, ti ruajn dhe ti respektojne qe t`i posedojne keto virtyte njerezore. Kane vizion per to?! Si po duken, rrembyesit ne fjale pak apo aspak i meritojne te mirat, rehatine, dinjitetin, pak dijn te punojn per to edhe ma pak kane vizon qe ti jetesojne vlerat dhe virtytet njerezore ne mesin tone.
Ata dijne tua rrembejn te miren bashkvendaseve e bashkombaseve, ne vend qe ti ndajne se bashku me ta, ne vende qe te solidarizohen mes nesh dhe te jemi unik ne mbrojtje te interesave te perbashkta kombetare e shtetnore.
Nuk meritohet e mira, rehatija, dinjiteti, liria dhe nuk arrihet ajo kurre, duke i genjyer tjeret per interesa te ulta personale, duke i manipuluar ata, duke i turturuar, burgosur dhe duke i injoruar si qytetar te rendit te dyte e jo te barabart mes tjereve.
Nuk meritohet asgje perpos tradhtise e poshtersise, duke tradhtuar vendin, duke shitur pasurine e tije, duke tkurrur teritorin e tij, duke keqperdorur pushtetin dhe organet e tije, duke rritur papunesine, varferine, duke i rritur diferencat mes njerezve, duke thelluar korrupcionin ne mbare trojet tona, duke trafikuar njerez neper vende te huaja, duke trafikuar substanca narkotike.
Nuk meritohet e mira, liria dhe dinjiteti personal, familjar e kombetare, duke i dhene shanse pushtueseve tane te tallen me ne, te manipulojne me shtetin tone, ta shumfishojne forcen e shtetit te vete dhe dinjitetin e tyre edhe pse jane te padinjitet e gjakatar kunder kombit tone dhe i dhunuan vetem ne kohen e fundit mbi 20 mije gra e motra tona shqiptare, i vrane shumicen prej tyre ne prezencen e femijeve dhe familjareve ne pergjithesi. I shkatuan 15 mije viktima te pafajshme te gjitha moshave, te mdhej e te vegjel, femra e moshkuj, pleqe e plaka, shumicen prej tyre duke i hudhur persegjalli neper puse qe sherbenin per uj te pijes dhe i vrisnin ne fund te tyre. Neper gjitha periudhat historike, ne keto menyre banale e gjenocidale u sollen me popullaten tone, sllavet e greket ortodoks krishten, ardhacak ne gadishullin tone ILIRIK.
Lexuesi im i dashur, nuk meritohet e mira, liria, dinjiteti duke ua rrembyer bashkvendaseve e bashkombaseve dhe nuk meritohen ato duke bashkpunuar me pushtusit tane, dhe duke u neneshtruar para tyre per interesa te ngushta personale, edhe pse naj vrane gra e femije, pleqe e te rinje te pafajshem, neper shtepite e veta. Keshtu e benin luften gjakataret greke e sllave, me popullaten e pafajshme iliro- shqiptare, e jo balle per balle me luftetaret tane, qe benin lufte mbrojtese e jo sulmuse. I juaj, mesuesi Isë
Ne shoqerine tone shqiptare, dita dites po behet ndertimi i lumturise personale, familjare, grupore e partiake, mbi demin apo fatkeqesine e tjereve. Kjo dukuri ka tendenca te shnderrohet ne mode per vetekzistence, ne vend qe te ndodhe e kunderta e saje.
Veprimi ne fjale demonstron nivelin ma te ulte njerezor, shemtine ma te madhe edukative, mjerimin e thelle shpirtnor e intelektual, zhveshjen totale nga etika njerezore, eliminimin e humanizmit nga skena jone kombetare, deformimin e socializimit te ndjenjave, solidaritetit e mirekuptimit, shkatrrimin e tolerances dhe respektit, barazise e bashkpunimit ne raport me tjeret, per ta bere jeten tersisht te panatyrshem dhe te permasave jo njerezore.
Nje gjendje e tille ku kemi ardhe, ka mundesi ti gjejme elementet analogjike me veprimet e bishave ma te egra neper pyjet e medha te Gjungles, ku ato jeten e bejne mbi fatkeqesine e gjallesave tjera ne pylle e jashte tij.
Lexuesi im i dashur, nuk eshte ne nderin tone njerezor, ta ndertojme ekzistencen, lumturine personale, familjare, grupore e partiake, mbi demin e tjereve, mbi shkaterrimin e ardhmerise se tyre dhe mbi fatkeqesite e tjera qe u shkatohen nga menyra te ndryshme atyre. I juaj, mesuesi Isë
Nje pjese e intelektualeve karakterizohet me mendimet dhe pikepamjet e veta jo kritike e jo analitike, nje pjese karakterizohet me mendimet e pikepamjet egoiste egocentrike dhe pjesa e trete karakterizohet me mendimet dhe pikepamjet kritiko-analitike mbeshtetur ne arsye, argumente te verteta, verifikime te ndryshme e bindeshmeri sa ma te madhe per te verteten.
Kategorise se pare te intelektualeve u mungojne aftesite, mendimet dhe pikepamjet e lirshme personale. Kjo kategori manipulohet shume lehte nga pikepamjet e tjereve ne aspektin profesional, politik, ideologjik e fetare. Tek keta intelektual nuk eshte i zhvilluar fare mendimi kritiko-analitik e as mendimet dhe pikepamjet e lirshme kreative e te pavarura personale. Per ta eshte e mjaftueshme te pervetesojne nga tjeret copza mendimesh, ideshe dhe pikpamjesh profesionale, politike, ideologjike e fetare, pa bere perpjekje fare te analizojne vertetesine apo pavertetesine e tyre. Keta mjaftohen vetem me pervetesimin dhe mbajtjen mende te atyre mendimeve, ideve dhe pikepamjeve ndaj te cilave kane ra viktime e tyre, per shkaqe te ndryshme e per interesa personale. Kjo kategori e intelektualeve lehte manipulohen sepse e kane pranuar poziten e te nenshtruarit nga politika e kohes dhe nga ndikimet e ndryshme ideologjike, fetare e grupore. Kreativiteti personal i mendimeve, ideve dhe pikepamjeve te tyre, nuk ekzistone fare.
Kategorise se dyte te intelektualeve u takojne ata intelektual qe karakterizohen me mendimet, idete dhe pikepamjet e tyre egocentrike, ku veten e tyre e vejne ne epiqender per çdo gje. Keta kembengulin ne ato mendime, ide e pikepamje qe i mbrojne interesat dhe egoizmin e tyre personal. Çdo mendim, ide dhe pikepamje qe i mbrone interesat e tyre e pervetesojne, e mbajne mire ne mende, e interpretojne dhe e mbrojne me çdo kusht, paten e nuk paten te drejte . Kjo pjese e intelektualeve thumbin e kritikes e orjentojne ne gjitha ato mendime, ide dhe pikepmje te tjereve, qe shkojne ndesh me interesat, mendimet, idete dhe pikepamjet e tyre egoiste personale. Per kete kategori intelektualesh, kriter i se vertetes eshte permbushja e interesave te tyre personale dhe dalja ne skene e egocentrizmit te tyre politik, professional, ideologjik, fetare e grupor. Parim i tyre eshte qe me diplomaci, ti manipulojne tjeret per interesat e vete egoiste dhe te pangopshme.
Kategorise se trete te intelektualeve i takojne ata intelektual qe mendimet, idete dhe pikepamjet e veta i mbeshtesin ne kritiken analitike e te arsyeshme, te argumentuar, te verifikuar dhe sa ma bindese e sa ma te kuptueshme rreth begatise, vlefshmerise dhe vertetesise qe e kane ato per te gjithe e pa dallim. Mendimet, idete dhe pikepamjet e ketyre intelektualeve, mbeshteten ne parimet univerzale dhe ne virtytet njerezore. Strategjia e ketyre intelektualeve mbeshtetet ne ato mendime, ide dhe pikepamje te arsyeshme, te argumentuara dhe verifikuara, te cilat nxisin vullnetin, deshiren dhe kombenguljen per sa me shume drejtesi, barazi, respekt, dashuri, sakrifice, unitet, moral, dituri, bashkim e atedhedashuri. Pa kete kategori te intelektualeve devalvohet çdo parim uneverzal e çdo virtyt njerezor qe i takone drejtesise, barazise, humanizmit, etikes, edukimit, arsimit, mesimit, shendetesise, dhe mbrojtjes ne nivel vendi, shteti dhe ne nivel kombtar. Sipas parimeve dhe virtyteve qe perdoren per organizimin e proceseve jetesore, politike, ideologjike, profesionale e fetare, do ta kemi edhe nivelin, begatin dhe lumturine e jetes sone individuale, familjare, shoqerore e kombtare.
Lexuesi im i dashur, do te ishte ne favorin tone te mbeshtetemi sa me shume te jete e mundur ne kategorine e trete te intelektualeve, te cilet i mbeshtesin mendimet, idete dhe pikepamjet e veta ne parimet univerzale dhe virtytet ma te larta njerezore, qe i favorizojne mendimet, idete dhe pikepamjet e arsyeshme, te argumentuara, te verifikuara dhe te cilat nxisin sa me shume drejtesi, barazi, humanizem, respekt, dashuri, unitet, bashkim e sakrifice per liri e per atdhe. I juaj, mesuesi Isë
Disa prej neve po i gjasojme gomarit qe shpresonte se eshte ne enderr kur e hanin ujqit. Profesor Dr. Skender Kodra, thote: ” truri i disave nuk i ka rrenjet ne sistemin nervor qendror, periferik e autnom, por i ka ne zorren e trashe”. Kjo pjese e njerezve me rrenje te tilla trunore, eshte fatkeqesia jone ma e madhe kombetare.
Keta njerez, fatkeqesisht po bejne perpjekje, ta marrin bajrakun e te paraqiten si mbrojtese te interesave tona kombtare dhe mbrojtes te miqesise mes nesh e mikut tone shekullor SHBA, thua se kombi shqiptare nuk po e ditka, se ke e ka mike e ke e ka armik, kush po i mbrone interesat tona kombetare e kush po i shkaterron! Nje perpjekje e tille, sa eshte ironike e qesharake, po aqe eshte edhe e demshme, sepse po keta “mbrojtes” te interesave tona kombtare e miqesise mes nesh e mikut tone SHBA, jane rremihesit e interesava ma vitale te kombit shqiptar, jane rrenusit dhe keqperdorusit e ligjeve dhe kushtetutes shtetnore, jane te korruptuarit ma te medhej ne ballkan, jane mafioz drogash, trafikante qenjesh njerezore dhe bosa te prostitucionit dhe jane te atille qe e kane shemtuar demokracin ne permasa qesharake ne hapsiren tone shtetnore e kombtare. Jam mase i binder se me kete kategori njerezish, ne mesin tone kombetar, qofshin intelektual, akademik, politikane e fetare, te cilet ”rrenjet e trurit te tyre i kane ne zorren e trashe”, eshte shum e veshtire ta mbajme gjate miqesine shekullore, qe e kishte populli yne me SHBAte dhe te perparojme si komb e si shtet.
Lexuesi im i dashur, eshte turpi yne ma i madhe kombetar, ti serviremi mikut tone shekullor si “mbrojtes” miqesije mes nesh e saje, kurse ne esence ta kete mbrojtjen e interesave banale dhe te ulta personale aspak njerezore dhe shkatrrimin e interesave tona kombtare , nen masken e kamufluar “miqesore” me SHBA-an. Miku yne shekullor SHBA, nuk besoje qe deshiron miqesi me hajna, me keqperdorues te ligjeve e kushtetutes, me te korruptuar, me trafikant e te droguar, me shkaterrues te interersave kombtare dhe tradhtar te kombit, qe i kane “rrenjet e trurit te tyre ne zorr te trashe”. I juaj, mesuesi Isë
Puna e pedagogut dhe psikologut ne shkolle doemos jep rezultate duke vendosur rende e rregull, disipline e vullnet dhe angazhim te mirfillte ne procesin e organizimit mesimor neper shkolla, qe nga stafi udheheqes, stafi i mesimdhenjes, stafi i mesimnxenjes dhe stafi teknik i mirmbajtjes se higjenes, ngrohjes dhe stabilimenteve te sanitarive te ndryshme.
Nga largimi i pedagogut dhe psikologut prej shkollave tona, nga mbyllja e Entit pedagogjik Republikan , Enteve rajonale pedagogjike dhe nga mbyllja e Enteve pedagogjike Komunale, ka filluar te bije pergjegjesia ne procesin e organizimit mesimor, ka ra niveli i disciplines se nxenesve ne mesim, vijueshmeria e rregullt neper oret mesimore, si nga nxenesit ashtu edhe nga arsimtaret, ka ra niveli i pergatitjeve me shkrim te arsimtareve per oren e tyre mesimore, ka ra mirmbajtja e higjenes, inventari shkollor nuk po ruhet fare, kabinetet neper shkolla jane te boshatisura nga mjetet mesimore, numri i madh i nxenesve, cilesimi dhe notimi i ngjane me teper nje fushate, pa kurrfar kriteresh e pa kurrfar pergjegjesishe profesionale ne notim, bashkepunimi nxenes, arsimtar dhe prinde eshte zbehur fare, bashkpunimi professional shkolle familje po thuaja se eshte shuar, trajtimi i problemeve te ndryshme tek nxenesit nuk behet ne me nyre profesionale, hospitimi neper ore mesimore nuk behet fare qe te keshillohen e te ndihmohen mesimdhenesit per ta organizuar nje nivel me te larte te procesit mesimor, me nje fjale papergjegjesi totale ne secilin segment, qe nga institucionet parashkollore e deri ne Univerzitet.
Kete mase ndeshkuese dhe devalvuese per shkollat tona e ndermori i pari pergjegjesi i arsimit nga ana e Unmikut Maks Daksner ne bashkpunim me perkthyesit e tyre shqiptare, te cilet edhe moren pozita kyqe ne udheheqjen arsimore, per ta vazhduar eksperimentimin devalvues e shkatrrues te Daksnerit ne sistemin tone edukativo-arsimor.
Loja e ketij eksperimenti te quajtur Daksner-Unmik, ne bashkpunim me perkthyesit shqiptare te cilet nuk dispononin me aftesi elementare pedagogjike e psikologjike, didaktike e metodike dhe metodologjike e profesionale per ta menagjuar si duhet arsimin tone kombtar,solli shum te pa pritura ne dem te arsimit tone Eksperimenti Daksner UNMIK filloi nga pozicionet fyes, sikur Kosova te bente pjese ne mesin i vendeve qe gjenden ne thellesite ma te largta te Afrikes.
Daksneri me perkthyesit shqiptare te cilet moren pozita kyqe ne arsim, ne emer te reformave per ta devalvuar sa me shume arsimin qe e kishim ma pare, moren masa ekstreme, qe ti largojne nga skena pergjegjese ata te cilet kishin pervoje shume vjeqare dhe aftesi e pergatitje shkencore e profesionale per tu marr me problemet e arsimit, reformen dhe ndryshimet sipas mundesive dhe kushteve qe i posedonte vendi. Ky largim behej, per te manipuluar me lehte me perkthyesit shqiptare te cilet ishin te pa afte per reforma e ndryshime cilesore ne arsim. Edhe sote e kesaj dite gjenden gjurmet mosperfillese te arsimit tone neper dokumentat e Unmikut, te cilet e trajtojne arsimin tone kombtar si pjese e pandashme e sistemit edukativ-arsimor serb. Kjo eshte fyerja me e madhe e Daksnerit, Unmikut dhe perkthyeseve te tyre shqiptare, qe ia kane bere arsimit dhe edukimit tone kombtar ne Kosove.
Kete devalvim dhe kete fyerje mbi arsimin tone e futen ne skene Maks Daksner dhe Unmiku, ne bashkepunim me perkthyesit e tyre shqiptare, duke ndermarre nje fushate te eger e te pa pare, kunder institucioneve tona legjitime edukativo-arsimore. Ne radhe te pare filluan me eliminimin nga skena arsimore e Entin Pedagogjik Republikan te Kosoves, i cili merrej ne menyre sistematike me problemet e ndryshme edukative e arsimore ne nivel te vendit. Eliminuan Entet pedagogjike rajonale e komunale dhe ne fund i larguan nga vendet e punes neper ato shkolla ku sherbenin pedagogu dhe psikologu i shkolles.
Sot shkollat tona me shume po ngecin se sa po ecin perpara. Disiplina, rendi, rregulli dhe pergjegjesia ne pune e ne mesim, gjithnje e me shume po bije se sa po perparon. Interesimi i nxenesve per mesim e dije ka ra dukshem, disiplina ne mesim eshte luhatur tej mase, ka ra dukshem cilesia e mesimdhenjes, raporti ne mes nxenesit dhe mesimdhenesit nuk eshte i kenaqshem, ikja e nxenesve prej oreve te mesimit eshte bere dukuri shqetesuese, te notuarit dhe cilsuarit e nxenesve eshte larguar nga kriteret profesionale, regjistrimi i nxenesve dhe kalueshmeria eshte bere me shume familjarizem e komercializem, se sa regjistrim e kalueshmeri ne baze te kritereve dhe aftesive qe i posedojne nxenesit e studentet, problemet neper meset shkollore jane bere alarmante e shume shqetesuese, ku po lulezon gjithnje e me shume qerimi i hesapeve fizikisht deri ne therje e vrasje mes nxenesve.
Neper shkollat tona, ne vende qe te sherbej stafi profesional pedagogjiko-psikologjik, po sherben stafi i sigurimit civil ne bashkupnim me sigurimin policor, te cilet e kane marr situaten ne duar te veta, qe permes forces dhe kercnimit ti parandalojne ekceset e ndrysheme neper shkolla, e jo permes bindjes e keshillimit. Ky staf me lejen e ministrise dhe komunave, shkollat tona i ka shendrruar ne punkte te sigurimit civil e policor te cilat nuk po tregojne kurrfar rezultate, por perkundrazi po e acarojne situaten edhe ma shume, duke shkaktuar revolte e zemrim tek nxenesit ne pergjithesi.
Keto jane reformat edukativo-mesimore ne sistemin e arsimit dhe edukimit tone ne Kosove, qe e kane fillimin nga koha e Daksnerit dhe Unmikut, ne bashkepunim me perkthyesit e tyre shqiptare, te cilet ma shume kane shkaterruar se sa kane bere reforma ne dobi te edukimit dhe arsimit tone.
Lexuesi im i dashur, eshte koha e fundit ti bashkohemi kerkeses, qe sa me pare te rikthehen pedagoget dhe psikologet neper shkollat tona, qe nga institucionet parashkollore e deri tek Univerzitetet, per tia kthyer autoritetin e ketyre institucioneve ne permasa shkencore pedagogjiko-psikologjike te edukimit dhe arsimit bashkohor e kombetar. Te rikthehet Enti Pedagogjik Republikan qe ishte ne nivel te Kosoves, te rikthehen Entet pedagogjike rajonale dhe ato komunale per tua dhene shansen profesionalisteve te arsimit dhe edukimit te merren ma seriozisht e ma profesionalisht me problemet e shumta qe dalin nga fusha e edukimit dhe arsimit tone kombtar ne te gjitha nivelet. Per ndryshe çdo gje ne keto fusha, ka dale prej kontrollit dhe sanimit te problemeve ne menyre profesionale, sepse kete qellim e kishte Daksneri, Unmiku dhe perkthyesit e tyre shqiptar, te padishem . I juaj, mesuesi Isë
Sipas te dhenave pedagogjiko-didaktike dhe metodike, si karakteristika primare te mesimdhenjes e mesimnxenjes efektive konsiderohen: 1. Parimi i konkretizimit te mesimdhenjes, 2. Parimi i ekonomizimit dhe racionalizimit ne mesim, 3. Parimi i shkallshkallshmerise apo rrathve koncentrik didaktik i mesimdhenjes, 4. Parimi i mesimdhenjes se shumllojshme, 5. Parimi i drejtimit te mesimdhenjes ne temen mesimore, 6. Parimi i perfshirjes se nxenesve ne procesin mesimor, 7. Parimi i synimit sa ma i larte i mesimdhenjes, per rritjen e suksesit te nxenesve ne mesimnxenie dhe 8. Parimi i synimit te edukimit te drejte intelektual, moral, social, human e kombtar.
– Me konkretizimin e mesimdhenjes nenkuptojme paraqitjen sa me reale te mesimit para nxenesve dhe ngritjen sa me te larte te kuptueshmerise se tije, nenkuptojme pershkrimin dhe shpjegimin e kjarte te koncepteve te ndryshme per nxenesit, nenkuptojme te folurit konkret e te pranueshem per ta dhe i liruar tersisht nga fjalet e panevojshme. -Me ekonomizimin dhe racionalizimin e mesimdhenjes nenkuptojme lirimin e mesimit nga historicizmi, mbingarkesa e permbajtjeve te panevojshme te njesive mesimore dhe mos perseritjen e tyre neper lende te ndryshme me te njejten permbajtje e me te njejtin mesazh, duke e bere nje racionalizim te tyre, ku ne nje lende mesimore flitet per nje dukuri, nuk ka nevoje te flitet ne lenden tjeter per te njejten gje dhe te humbet kohe duke e trajtuar te njetin problem deri ne monotoni.
– Me shkallshkallshmerin apo rrathet koncentrik ne mesimdhenje nenkuptojme dhenjen e mesimit sipas aftesive qe i posedojne nxenesit, sipas moshes se tyre, sipas nivelit te shkollimit dhe sipas klases ku gjenden nxenesit.
– Me mesimdhenje te shumellojshme nenkuptojme perdorimin e formave, teknikave, metodave, mjeteve dhe instrumenteve te ndryshme sipas nevojes dhe situatave qe imponohen ne baze te permbajtjeve te temave mesimore, sipas lendeve te ndryshme qe perfaqesohen ne plan-program. Per ta jetesuar shumllojshmerine ne mesimdhenje, mesimdhenesi me doemos duhet ta pervetesoi dhe ta perdori edhe artin e pyetjeve te ndryshme qe u behen nxenesve gjate zhvillimit te procesit te mesimdhenjes, te cilat kane theks te veqant ne pjesen e pare te dyte dhe ne pjesen e trete te ores.
– Me drejtimin e mesimdhenjes ne temen mesimore, nenkuptojme perkushtimin e kohes, qe tu mundesohet nxenesve sa ma shume kohe gjate procesit te mesimnxenies. Ky veprim i mesimdhenesit arrihet mase miri, kure mesimdhenesi e planifikon mire e sakt kohen qe i duhet per dhenien e mesimit te rij, kohen qe i duhet ti pergatis nexenesit te jene te gatshem per mesimnxenie dhe kohen qe u duhet per ta vleresuar ne fund punen e nxenesve gjate asaje ore mesimore, per tu kuptuar shkalla e arritshmerise se tyre ne mesim.
– Perfshirja e nxenesve ne procesin e mesimdhenies e mesimnxenies, ka te beje me aktivizimin e tyre maksimal per pervetesimin e permbajtjes se temes mesimore.Nese nuk behet knaqshem perfshirja e nxenesve ne procesin e mesimdhenjes dhe mesimnxenies, permes formave, teknikave, metodave, mjeteve dhe instrumenteve te ndryshme mesimore, rezultatet e nxenesve do te jene te ulta.
– Synimi sa me i larte i suksesit te nxenesve ne mesimnxenje, ka te beje me ate qe nxenesit ta kuptojne plotesisht detyren e dhene apo permbajtjen e temes mesimore ne fjale, te mos mbetet nxenesi vetem me kuptueshmerin e pjesshme apo mos kuptueshmerine fare te asaje permbajtje. – Me synimin e edukimit te drejte intelektual, moral, social, human e kombtar, nenkuptojme zhvillimin, ngritjen dhe persosjen e edukates intelektuale, morale, sociale, humane e kombetare tek nxenesit tane gjate tere shkollimit te tyre.
Lexuesi im i dashur, pa karakteristikat primare te mesimdhenjes efektive, nuk pritet te arrihen rezultate te lakmueshme gjate procesit te mesimdhenjes dhe mesimnxenjes me nxenes. I juaj, mesuesi Isë
Zvillimi i te kuptuarit tek nxenesit, rritja e vullnetit, zhvillimi i deshires, dashurise dhe disiplines tek ata, eshte dhe do te mbetet problem qendror i mesimdhenesve te seciles lende dhe ne secilin nivel te shkollimit.
Problemet me te cilat ballafaqohet mesuesi gjate mesimedhenjes jane te shumta, ku ma te theksuarat jane:1. problemi i perzgjedhjes se metodave, teknikave, formave dhe mjeteve per mesimdhenje, te cilat duhet te perdoren gjate nje ore, neper lende te ndryshme mesimore, qe mesimdhenja te jete sa me e efktshme e racionale.2. Po ashtu problemi i perzgjedhjes se pyetjeve qe u parashtrohen nxenesve ne pjesen e pare, te dyte dhe ne pjesen e trete te ores mesimore.
Mesimdhenesi qe te jete sa me i efektshem gjate kesaje perzgjedhje, eshte e domosdoshme, qe ai te paiset me njohuri didaktiko-metodike, te cilat e trajtojne kete problem ne menyre shkencore.
3. Problem i mesimdhenjes eshte edhe motivimi i nxenesve te cilet perfshihen ne te nxenit dhe ne kuptueshmerine e permbajtjeve te ndryshme mesimore gjate nje ore e jashte saje. Pa motivimin e nxenesve, qe nenekupton rriten e interesimit, kurreshtjes, deshires dhe dashurise se tyre per nxenje te suksesshme ne mesim, per kuptimin e asaje qe mesohet, per analizimin e perpunimin e informacioneve, permes nje veshtrimi dhe mendimi kritik nga ana nxenesve, qe puna e mesimedhenesit te jete efektive dhe ne nivel te duhur.
Per ta zgjidhur kete qeshtje sa ma drejte e sa ma objektivisht gjate procesit mesimdhenjes e mesimnxenjes, eshte mese e nevojshme te paiset sa ma shume mesimdhenesi me kulture psikologjike e pedagogjike, qe te kete informacion sa ma te drejte rreth motivacionit, emocioneve dhe personalitetit te nxenesve. 4.Qeshtje shume serioze per mesimdhenjen dhe mesuesin eshte edhe problemi i menagjimit te nxenesve ne klase, gjate nje ore mesimore. Klasa qe zhurmon, nxenesi qe nuk degjon dhe disiplina jo ne nivel, e humbasin shansen per nje ore te sukseseshme e efektive gjate mesimdhenjes e mesimnxenjes, ku fajin kryesor e ka mungesa e pervojes, pergatitja jo e knaqshme profesionale, pergatitja jo e mjaftueshme didaktiko-metodike, per ta organizuar sa ma mire nje ore mesimore, pergatija e ulte me njohuri pedagogjike e psikologjike, qe i mundeson mesimdhenesit nje menagjim te mire, efektiv, te matur dhe racional te nxenesve ne klase.
Problemet e menagjimit te nxenesve ne klase kane te bejne me ruajtjen e nje klime te shendetshme mes tyre e mesimdhenesit, qe te mundesohet nga nxenesit discipline racionale dhe nxenje e sukseseshme ne mesim. Kjo arrihet permes nje mesimdhenje te planifikuar mire dhe permes motivimit te nxenesve ne mesim, te cilin e permendem me larte.
5.Menyra e vleresimit, cilesimit dhe notimit te nxenesve eshte problemi tjeter i thekesuar, si psh: e vleresojme sakt, drejte e si duhet apo jo nxenesin, rreth pervetesimit te njohurive dhe nivelit te kuptueshmerise se tyre? A i perdorim me vend, si i perdorim dhe a i perdorim ku duhet e si duhet teknikat, format dhe instrumetet e vleresimit, cilesimit dhe notimit te nxenesve, qe notimi vertete te jete nje pasqyre reale e objektive e perparimit te nxenesve, qe notimi t`i motivoje e stimuloi, e jo t`i destimuloi ata per angazhim sa me te vullnetshem ne mesim? Jemi apo nuk jemi te pergatitur sa duhet profesionalisht per kete qeshtje te rendesishme e delikate?
Rrugdalje e drejte per mesimdhenesin rreth kesaje fushe, eshte paisja e tij me informacion te duhur ne lemine didaktiko-metodike apo ne metodologjine pedagogjike qe e trajtojne shkencarishte problematiken e cilesimit, vleresimit dhe notimit te nxenesve.
Lexuesi im i dashur, mesuesi i pergatitur profesionalisht, i paisur me kulture pedagogjike, psikologjike, didaktike e metodike, i kujdesshem dhe i vemendshem rreth problematikes se perzgjedhjes se metodave, teknikave, formave dhe pyetjeve per mesimdhenje e mesimnxenje, rreth motivimit te nxenesve, menaxhimit te tyre ne klase dhe rreth vleresimit, cilesimit dhe notimit, do tia dale faqebardhe, ne misionin e tije te shejte kombetar edukativo-mesimor. I juaj, mesuesi Isë
Titujt dhe gradat qe i posedojne mesuesit, nuk eshte e thene, qe medoemos te garantojne mesimdhenje te suksesshme. Mesimdhenes i suksesshem eshte ai mesues, qe i realizon synimet dhe objektivat e plan-programit mesimor, per aqe sa eshte i suksesshem edhe hartimi i atyre plan-programeve, per nivelet e ndryshme shkollore dhe po ashtu sa eshte e suksesshme perputhja me plan-programet mesimore, hartimi dhe perpilimi i teksteve, literatures dhe mjeteve te ndryshme mesimore.
Mesues i suksesshem ne mesimdhenje eshte treguar ai mesues qe eshte i dashur ne raport me nxenesit, eshte terheqes dhe me humor te konsoliduar sipas situatave, eshte me virtyte te larta morale e intelektuale, eshte entuziast e optimist dhe i drejte ndaj nxenesve, eshte i afert me ta, demokrat, i pergjegjshem dhe i kuptueshem, eshte syqele, i ekuilibruar dhe nxites i nxenesve per mesim, eshte i matur dhe me vetebesim ne punen e tij me nxenes.
Ndersa ne anen tjeter mesues i pasuksesshem eshte treguar ai mesues qe eshte burokrat, i njeanshem dhe i terhequr ne vetevete, qe eshte i ngurte, i ashper dhe i merzitshem ne punen etij dhe ne raport me nxenesit, qe eshte monoton, i njtrajtshem, apatik, i hallakatur dhe i pa sigurte ne vetevete e i pandershem, eshte inatçor dhe me gabime te shumta ne raport me shoket e kolektivit, ne raport me nxenesit dhe ne raport me organizimin e procesit edukativo-mesimor gjate orarit te punes se tije.
Njohurite si me te vecanta qe duhet ti posedoi nje mesues i suksesshem jane: 1. Njohja sa ma e mire e nxenesit duke e ndjekur zhvillimin e tij neper periudha te ndryshme, 2. Njohja e mjedisit jashte klases dhe jashte shkolles, 3. Njohja sa me e mire e permbajtjeve mesimore te lendes se vete dhe dallimi i tyre ne ato qenesore dhe ne ato sekundare,4. Paisja me nje tersi te domosdoshme vlerash morale, qe e udheheqin ate gjate gjithe punes se tij edukativo-mesimore,5. Njohja sa me e mire dhe dallimi se si mesojne nxenesit neper etapa te ndryshme e si mesojne te rriturit, qe tua lehtesojne sa do pak nxenesve procesin e nxenjes ne mesim dhe pervetesimin e njohurive dhe kuptueshmerine e tyre dhe njohja ne themel e kultures pedagogjike, psikologjike, didaktike e metodike, per me qene i aft me e trajtuar mesimin para nxenesve edhe si shkence edhe si art.
Lexuesi im i dashur, nese je percaktuar me vetedije e me vullnet per profesionin e mesuesit, eshte mese e nevojshme te paisesh me cilesi e virtyte pozitive njerezore, qe garantojne sukses sa me te madhe ne profesionin tuaj. I juaj, mesuesi Isë
Mesuesi i cili punon me vullnet, dashuri e perkushtim ne profesionin e tij dhe i pergatit nxenesit per nje te ardhme ma te mire, vertete e ruan sado pak shejnterine kombetare te profesionit te mesuesit, permes demonstrimit e reformimit te perhershem te punes se tij organizative me nxenes.
Dikur shejnteria e punes se mesuesit qendronte ne pozicionin e tij si burim informacioni dhe si mase per gjithçka.Tani kesaje forme i ka kaluar koha, sepse mesuesi ne kohen e sotit, ma shume eshte nje udheheqes dhe organizues i mesimit, i cili i udhezon dhe i ndihmon nxenesit e vete per te kerkuar ne menyre te pavarur informacione me ndihmen e tij, se sa qe eshte burim informacioni dhe mase per gjithcka. Ai i ndihmon nxenesit dhe i keshillon ata, se si te zgjidhin probleme te ndryshme, sado te nderlikuara qofshin ato gjate procesit mesimor, duke pozicionuar nxenesin ne qender te mesimit e ne qender te vemendjes.
Sot nuk mbrohet shejnteria e punes se mesuesit vetem duke kerkuar nga nxenesit e tij, qe ti riprodhojne, ti zoterojne e ti memorojne ne kujtesen e tyre informacionet e gatshme, por duke i pergatitur ata me shprehite per ta kerkuar informacionin, per te operuar me informacionet, per ti analizuar ne menyre kritike ato dhe te aftesohen qe ne menyre te pavarur te zgjidhin probleme te ndryshme gjate procesit mesimor, duke synuar me kembengulje zhvillimin e mendimit kritik, i cili ka per qellim thithjen e ideve dhe shqyrtimin e ndikimit te tyre perballe ideve tjera te shumta,
Tani mesuesi e ruan shejnterine kombetare te punes se vete edukative-mesimore, nese i orienton proceset e te menduarit te nxenesve drejte niveleve me te larta te te menduarit, duke kultivuar shprehite e zgjidhjes se problemeve qe u dalin para nxenesve gjate procesit mesimor, te kultivoi tek ata shprehine e marrjes se vendimeve, ne kushte te reja e te panjohura ma pare prej tyre gjate procesit mesimor dhe jasht tij, per te ardhur ne menyre te pavarur deri tek zgjidhja e problemit.
Lexuesi im i dashur, shejnteria e punes profesionale te mesuesit demonstrohet duke i ndihmuar nxenesit e vete, qe te mesojne dhe te pervetesojne sa me shume shprehi e menyra te reja dhe produktive te sjelljes dhe veprimit te tyre, gjate procesit edukativo-mesimor e gjate gjithe jetes. I juaj, mesuesi Isë
Nder karakteristikat pedagogjiko-psikologjike ma te theksuara te mesimdhenesit, jane menyra e ndertimit dhe formimit te personalitetit te tije, menura e ndertimit dhe formimit te qendrimeve te veta dhe menyra e ndedrtimit dhe formimit te pervojes personale, ne procesin e tije edukativo-mesimor me nxenes.
Ate personalitet qe e ka formuar mesimdhenesi, nga ndikimi i shume faktoreve dhe angazhimi i tije personal, po ato sjellje e veprime, konform formimit te personalitetit te tij, i bene ne klase para nxenesve te vete. Sjelljet e veprimet e tija , ndikojne dukshem ne shendetin mendore, emocional e social te nxenesve dhe ne suksesin e tyre gjate procesit mesimor.
Per ta siguruar shkolla jone kombetare shqipe, nje mesimdhenje te sukseseshme, ne radhe te pare kerkohet ndertimi dhe formimi i nje personaliteti pedagogjiko-psikologjik e profesional sa ma i kompletuar tek mesimdhenesi, i cili duhet te siguroi raporte te shendetshme nderpersonale me nxenesit e tije, te lidhet emocionalisht me ta, te ndertoi respektin e dyanshem tek nxenesit gjate procesit te mesimdhenjes e mesimnxenjes, te ngjalle kurreshtjen e nxenesve per mesim, te shtoi vullnetin, kambengulesine dhe dashurine per pune mesimore e per dituri.
Ato qendrime qe i ka formuar mesimdhenesi ne raport me sistemin edukativo-mesimor, ne raport me profesionin e mesimdhenesit, me mesimdhenjen si mesues, ne raport me mesimnxenjen tek nxenesit, ne raport me plan-programet, tekstetshkollore, literaturen dhe mjetet mesimore, ne raport me koleget e punes, me udheheqjen e shkolles, me nxenesit dhe ne raport me prinderit e nxenesve, po ate sukses do ta arrij mesimdhenesi gjate procesit te mesimdhenjes ne shkolle.
Formimi sa me pozitiv e sa ma professional i qendrimeve te mesimdhenesit ndaj ketyre dukurive te permendura me larte, mundeson nje mesimdhenje cilesore e mesimnxenje produktive ne shkolle, per nxenesit tane te niveleve te ndryshme.
Nuk duhet nenvleresuar edhe rolin mjafte te rendesishem te pervojes se mesimdhenesit e cila e mundeson veprimtarine e suksesesshme te mesimdhenesit gjate procesit te tij edukativo-mesimore, ne bashkpunim me nxenesit.Pervoja sa me e madhe e mesuesit, sukseset jane me te ngritura.
Lexuesi im i dashur, mesimdhenja e mesimnxenja e sukseseshme, varet tersisht nga menyra e formimit te karakteristikave apo kultures pedagogjiko-psikologjike te mesimdhenesi dhe formimi i personalitetit te tij. I juaj, mesuesi Isë
Nuk mund te mbahet uniteti yne dhe te kultivohet ndjenja kombetare permes paragjykimeve e etiketimeve mbi baza fetare, politike, ideologjike e mbi baza regjionale kunder njeri tjetrit. I pabesueshem dhe i pamundshem eshte ndertimi i unitetit tone kombtar dhe kultivimi i ndjenjes kombetare, permes dyshimeve, insinuatave, paragjykimeve , thash e themeve dhe urrejtjes ndaj njeri tjetrit mbi baza fetare, politike,ideologjike e regjionale. Ata intelektual, politikan, fetare dhe gazetare te cilet flasin me urrejtje e paragjykime ne dem te tjereve, nuk jane gje tjeter perpos fatkeqesia e unitetit tone kombetar dhe fatkeqesia e kultivimit te mirefillt te ndjenjes kombetare. Fatkeqesia e zhvillimit dhe ndertimit te vendit e shtetit tone kombetar. Vetem injoranca, dinakeria dhe cinizmi, qe i ka rrenjet ne fanatizmin fetar, fanatizmin politik e ideologjik dhe ne perkatesine qyqare regjionale, furnizohet me kete lloj ushqimi e propagande, kunder interesave te perbashkta kombetare, kunder zhvillimit te vendit dhe forcimit te shtetit demokratit ligjor dhe kunder unitetit kombetare, duke qendruar indifirent ndaj pushtuesve tane sllavo-greke, te cilet i mbajne te pushtuara me teper se sa 90% te trojeve tona. Po kaleron Janullatosi dhe po tallet me shqiptaret ne pjesen jugore te trojeve tona, duke konvertuar shqiptar ne greke dita dites per pak pare, kurse ne anen tjeter politikanet, intelektualet dhe kleriket shqiptare heshtin dhe bejne sehire, thua se nuk po ndodh asgje. Ne veri te kosoves e ne lindje te saje ,kalerojne popadikat serb, malazez e maqedon se bashku me politikanet kriminel te tyre, duke dhunuar shtetin dhe kushtetuten e Kosoves, duke i fyer e perbuzur shqiptaret ne trojet e tyre ku jetojne, e ne anene tjeter per kete qeshtje heshte politika, heshte Akademija, heshtin dhe mjetet e informacionit, qe i mbulojn gazetaret me nje etike te ulte kombetare, heshtin edhe intelektualet e mjere. Mes permes trojeve shqiptare kalerojn babahoxhe dovletet me mjekrra te gjata e pantollana te shkurtera duke u kacafytur mes veti se kush ka te drejte te udheheqe me instirucionet fetare, duke i joshur rinine shqiptare per pak pare qe te shkojne neper vende te huaja e te derdhin gjak, per ata qe mese paku mendojn per rregullimin e qeshtjes sone kombetare, e ne anen tjeter heshte bashkesia islame thua se nuk po ndodhe asgje. Dita dites po i leshojne trojet tona shqiptare i madhe e i vogel duke kerkuar neper bote kafshaten e bukes, e ne anen tjeter politikanet , akademiket, intelektualet dhe kleriket tane, na flasin per europianizimin , per perparimin e politikes sone kombetare, per fundamentalizmin qe eshte ulur kosova kembekryq ne te, per muslimanizmin qe po na pengojka te ecim perpara, e nuk flasin per gjendjen e rrezikshme e cila po na kanoset rreth e perqark trojeve tona ,duke i rrethuar kufijte tane me ushtrite e tyre pushtusit gjakatar greko-sllavo-maqedono-serbo-malazez. Lexuesi im i dashur nuk ka unitet, nuk ka kultivim te ndjenjes kombetare, nuk ka zhvillim te vendit dhe forcim te shtetit demokratik e ligjor shqiptar, pa humanizimin, socializimin e shpirtit dhe interesit tone te perbashket, pa barazine ne mes te qytetareve, pa i dhene karakter kombetar, sjelljeve ,e veprimeve tona gjate te jetuarit dhe pa ia lekunde temelet politikes sone e cila eshte korruptuar fund e krye. I juaj , mesuesi Ise
Nuk mund te behemi njerez te edukuar dhe te pasur me dituri e pasuri, nuk mund te behemi human, te ndershem, profesionalist, politikane, nuk mund te behemi te fjales e beses dhe besimtar. Nuk mund te behemi edukatore te femijeve tane ne familje, nuk mund te behemi edukator te gjeneratave te reja ne pergjithesi. Nuk mund te behemi atdhetar, te guximshem, te dashur, punetar dhe sakrifikues per atedhe e per liri, nese nuk lexojme nuk mesojme, nuk stdudjojme dhe nuk punojme dite e nate qe te paisemi me dije, kulture, edukate kombetare, njerezore, humane, morale, intelektuale dhe edukate te punes.
Eshte per te na ardhur keqe se, sa shume ia kemi kthyer shpinen, e kemi humbur dashurine, deshiren dhe vullnetin per librin dhe leximin e studimin e tyre, qe ne permes te cilave, te marrim pervoje njerezore, te pergatitemi denjesisht per jete te lumtur e te devotshme personale, familjare dhe kombetare.
Si mund te behemi te pasur, dijetar, politikan te mirfillt, fetar qe e besojne Zotin sinqerisht e pa lajka, edukator te femijeve tane ne familje dhe edukator te gjeneratave te reja, si mund te behemi kombetare te guximshem, te dashur, punetor dhe sakrifikues per atedhe e per liri, nese nuk lexojme, nuk studjojme, nuk paisemi me njohuri bashkohore, te cilat i kerkon pasuria, i kerkon dituria i kerkon politika, feja, i kerkon edukata, kultura, i kerkon familja, shteti dhe kombi?!.Keto nuk arrihen, nese nuk lexojme, nuk mesojme e nuk studjojme rregullisht, qe ta njohim sa ma shume veten, historine tone dhe boten qe na rrethon.
Ata qe nuk lexojne, mesojne e nuk studjojne dhe nuk paisen me pervoje njerezore, qe i ofrojne librat e ndryshme te botes, i prete nje gjendje e varfur dhe e mjere, ne dije, ne edukate, ne kulture e ne pasuri. Ne shendetin fizik, intelektual, psikik, emocional e social.
Lexuesi im i dashur, ju nxenes e studente shqiptare, politikane, fetar, intelektual, familjare e edukator, mos ia ktheni shpinen librit, leximit e studimit, duajeni librin si syte e ballit, nese keni sa do pake deshire, ta njihni veteveten, historine tone kombetare, kulturen dhe boten e cila na rrethon. Pa kete potencial te fuqishem njerezor, i quajtur lexim dhe dashuri ndaj librit, do te mbesim pak njerez per veteveten, per familjen, per kombin, per shtetin dhe per mbar njerezine e botes. I juaj, mesuesi Isë
Kure te mbeshtetemi njerezisht dhe kure t`i respektojme vendosmerisht parimet univerzale te lirise, pavaresise, drejtesise, edukates, arsimit, shendetesise, ekonomise, tregtise, turizmit, biznesit dhe parimet univerzale te mardhenjeve ndernjerezore, humanitare e sociale, duke u nisur nga individi, familja, shoqeria dhe kombi, doemos e meritojme lirine, pavaresine dhe bashkimin kombetare.
Sa te virtytshem e sa njerezor jemi ne raport me parimet univerzale te permendura me larte, si individ, familje, shoqeri dhe si komb, po per aqe e meritojme lirine, pavaresine dhe unitetin e bashkimin tone kombetare.
Po qe se, ne vetedijen dhe nderdijen tone kombetare, nuk e mbjellim faren e parimeve per te verteten, te ndershmen, te drejten, barazine, te pasterten, te shejten, dinjitetin, integritetin, moralin, respektin, mirekuptimin, tolerancen, dashurine, sakrificen, punen, diturine dhe shume e shume virtyte tjera njerezore qe kane te bejne me lirine, pavaresine, unitetin, atedhedashurine dhe bashkimin kombetare, edhe ate far lirie qe e posedojme, do ta humbim vetevetiu me fajet dhe gabimet tona, po ashtu edhe tjeret do ta kene ma lehte te na rrembejne lirine e pavaresine nga duarte tona dhe te manipulojne me ne.
Ne secilen periudhe te historise sone kombetare, i kemi paguar shume shtrejte gabimet dhe t’metat tona individuale e kolektive qe nga periudha e Ilirise e deri ne ditet e sotme, edhe pse ne çdo periudhe kemi dhene martire, heronje, deshmore, patriote e trima te pushkes dhe penes. Por krahas kesaje patem edhe te atille qe shkelen mbi gjakun, sakrificen dhe kontributin e atyre qe e bene te pamundeshmen per vendin, lirin, pavaresine, unitetin dhe bashkimin kombetare.
Nese, permes vetedijes i dergojme nderdijes sone mendime qe nuk mbeshteten ne parime dhe virtyte univerzale njerzore, qofte si individ, qoft si familje apo si shoqeri e si komb, do ti korrim frytet e demshme, te pandershme, te turpshme dhe shkaterruese, qe jane pasoje e atyre permbajtjeve te mendimeve qe i kemi mbjelle ne nderdijen tone. Ate qe e kemi mbjelle, ate edhe do ta korrim.
Konstatimet e permendura me larte gjithnje e ma shume po i deshmone menyra e te jetuarit tone qe nga individi e deri ne nivel kombetare. Çdo gje qe po na ndodhe si komb, si shoqeri, si familje e si individ , eshte pasoje e permbajtjes se mendimeve tona te ndryshme qe jane mbjelle thelle ne nderdijen dhe ne shpirtin tone. Çdo gje qe e mendojme, nderdija jone e perveteson pa dallim e pa ndryshim, ku produkt i permbajtjes se mendimeve tona jemi edhe vete. Krahas kesaje e kemi edhe menyren e te jetuarit e cila rezulton si e begatshme apo jo e begatshme, si e ndersheme apo jo e ndershme, si njerezore apo jo njerezore, si kombetare apo jo kombetare.
Lexuesi im i dashur, duhet te jemi sa ma te vemendshem se, me cilat permbajtje te mendimeve po i drejtohet vetedija nderdijes sone, sepse nderdija eshte nje kopsht ku mbillen farat e mendimeve te cilat lindin, rriten dhe zhvillohen ne te, duke i imponuar veprimet tona gjate jetes, qe ato te behen sa me pare realitet i jetes sone. Farat qe i mbjellim ne kopshtin e nderdijes permes mendimeve tona, munde te jene fara qe prodhojne barishta e therra te egra, mund te jene fara qe prodhojne bime te cilat japin fryte te mrekullueshme. Per aqe sa kemi kujdese ne kete qeshtje, po per aqe do ta kemi jeten e lumtur, te begatshme, njerezore, te lire, te pavarur, te dinitetshme e kombetare. I juaj, mesuesi Isë
Me gjendje te mjere shpirterore kuptojme kure perngjajme ne shumçka, e mese paku ne njerez. Kure i masim vlerat tona njerezore me numrin e veprave qe i kemi shkruar , e jo me numrin e lexuseve qe i lexojne ato. Me sasine e tyre, e jo me cilesine.
Me gjendje te mjere shpirterore kuptojme, kure i masim vlerat tona me pasurine e paligjshme qe e kemi grumbulluar, me titujt e gradat shkencore dhe me poziten politike qe i kemi marr pa merite, e nuk e masim me virtytet e larta njerezore. Me gjendje te mjere shpirterore kuptojme kure mburremi me tradhtine e hajnine, qe ia bejme vendit dhe kombit, e jo me sakrificat e kontributin tone qe i kemi borgj secili ndaj vendit e kombit.
Me gjendje te mjere shpirterore kuptojme mburrjen me dinakerine, cinizmin, pabesine dhe lajkate qe ua bejme bashkvendaseve, miqeve me te dashur dhe bashkekombaseve, e jo me rrespektin, dashurine, ndihmen e bashkpunimin qe duhet bere me ta. Mburremi kure i kritikojme tjeret edhe pse e kemi harruar veten, se ndoshta i meritojme kritikat edhe me te medha s`eq ua bejme tjereve. Mburremi kure flasim shume e pak bejme. Kure meshifemi prapa maskave, qe sa me shume te liga tjereve tu bejme, sepse shpirt te mjere kemi.Mburremi duke i kritikuar e etiketuar tjeret, per tu duk vete ne opinjan si te shejte. Shpirti i mjere ne shtepine e komshiut e verene qimen e pa rregulluar, kurse ne te veten nuk e veren as traun, qe shpijen don me ia rrezuar. Shpirtligu bane fjale djathtas e majtas duke trilluar thash e theme, qe te paraqitet vete viktima para tjereve, edhe pse nuk ka bere asgje me rendesi. Shpirtligu eshte i pa ndershem, i pa bese dhe i pa fytyre.
Lexusi im i dashur, kjo gjendje e mjere vazhdon edhe me shume mjerime tjera shpirterore, por lum per ata, qe sa me pak mjerime tek vetja pranojne! I juaj, mesusi Isë
Notimi dhe cilesimi real e objektiv i nxenesve dhe studenteve, pasqyron nivelin edukativ, arsimor e profesional te mesimdhenesit dhe nivelin e ngritjes se nxenesit dhe studentit rreth pervetesimit te permbajtjeve mesimore te lendeve te ndryshme, ne procesin edukativ- mesimor dhe rrethe mesazhit shume dimensional qe e japin ato permbajtje te ndryshme mesimore qe i pervetesojne nxenesit e studentet tane. Per ta bere sa ma reale e sa ma objektive kete pasqyrim te procesit rrethe cilesimit e notimit te nxenesve e studenteve tane, duhet liruar sa ma pare te jete e mundeshme nga smundjet qoroditese te simpatise, antipatise, mitos, lidhjeve farefisnore, miqesore e partiake, secili mesimdhenes gjate procesit te cilesimit dhe notimit, te cilat smundje e devalvojn, e tjetersojne dhe e shkaterrojne tersisht pasqyrimin real te cilesimit dhe notimit te nxenesve e studenteve tane.
Simpatia, antipatia,mitoja, lidhjet farefisnore e partiake, dita dites po ia zene vendin cilesimit dhe notimit real e profesional te nxenesve dhe studenteve tane, neper shkolla e univerzitete, shtetnore, e mos te flasim per ato private, te cilat jane shendrruar ne vegla manipuluse farefisnore, krruptive e partiake, si institucione.
Simpatia, antipatia, mitoja, lidhjet farefisnore e partiake, paraqiten tek shumica e mesimedheneseve, ne ato momente kur ka te beje me cilesimin e atyre nxenesve e studenteve qe jane bije te politikaneve, bije te biznismeneve, bije te familjareve e farefisit te atij qe noton, bije te shokeve e miqeve te tije, e raste tjera, ku ka mundesi te volitshme te lajmerohen keto dukuri qoroditese e shkaterruse gjate procesit te cilesimit dhe notimit te nxenesve dhe studentyeve tane.
Lexuesi im i dashur, sa me large simpatise, antipatise, mitos, lidhjeve farefisnore e partiake te jete mesimdhenesi, procesi i cilesimit dhe notimit te nxenesve e studenteve tane, do behet ma objektiv e ma ral, qe i favorizojn vlerat madhore te diturise, edukates, arsimit dhe mesimit ne pergjithesi dhe ua jep hakun secilit nxenes e student sipas merites se tyre. I juaj, mesuesi Isë
Niveli i te jetuarit para dhjete e ma shume viteve, niveli i te jetuarit sot dhe niveli i te jetuari pas dhjete e ma shume viteve, eshte menyra e marrjes se vendmeve per te vepruar gjate jetes. Njerezit qe nuk marrin vendime per te vepruar dhe nuk perkujdesen se çfar vendimi marrin, i presin befasi te shumta gjate jetes. Te mos veprosh apo te mos marrish vendime, ke pajtuar te mbyllesh ne kafazin tende hermetik dhe te pajtojsh , me dashje apo pa te, me dije apo pa te, me ato se çfare te sjelle jeta, duke perjetuar emocine te ndryshme ndrydhese e fatale dhe duke perjetuar humbje te shpreses, vullnetit dhe dashurise per jeten. Vendime e veprime te ndryshme prodhojne po ashtu rezultate te ndryshme, sepse secili veprim dhe vendim i yni eshte nje shkak i vene ne levizje dhe pasoje, qe na qone ne nje drejtim te caktuar, per fatin e mire apo jo,I cili gjendet ne duar tona. Nese deshirojme ta drejtojme jeten tone personale, ma pare duhet ta marrim kontrollin sistematik, mbi veprimet tona, dhe mbi menyren e marrjes se vendimeve gjate jetes. Çdo gje qe na ndoshe gjate jetse , eshte pasoj e veprimeve tona dhe menyres se si marrim vendime per te vepruar. Ajo qe e percaktone fatin tone, nuk jane rrerthanat, mes te cilavce jetojme, por vedimet qe i marrim dhe veprimet qe i bejme gjate jetes. Ka plotesisht shembuj njerezish, qer kane poseduar privilegje te medha ne pasuri,nga familja, nga pushteti dhe rrethana te ndryshme qe e karakterizojne nje gjendje aspak njerezore dhe ne fund e kan humbur tersisht,per shka te sjelljev e veprimeve te tiyre te pa matura.Ka edhe njerez qe nuk kane poseduar kurrfar privilegjesh ne pasuri, ne kariere, por i kane arrite gjitha te mirat e kesaje jete, nen perkujdesin e duhur te veprimeve dhe marrjes se vendimeve te veta personale. Lexusi im i dashur, kujdese me sjelljet dhe me vendimet tuaja personale qe i marrish gjate jetes, sepse menyren e te jetuarit, do ta kesh sipas vendimeve tuaja qe i mere gjete jetes. I juaj, mesusi Isë
Jeta po behet gjithnje e me dinamike duke na obliguar me detyrime, qe t´i kryejme ato per nje kohe sa ma te shkurte.
Gjate jetes ballafaqohemi me rrethana te llojllojshme, te cilat ndodhin per shkak te gabimeve tona dhe per shkak te dukurive natyrore e shoqerore, si psh: humbjen e te dashurve tone, humbjen e pasurise, karrieres, autoritetit, vendin e punes. Ballafaqohemi me pengesat, qe t`i arrijme gjerat te cilat i deshirojme, ballafaqohemi me humbjen e shendetit, prishjen e raporteve mes njerezve e anetareve te familjes dhe shume rrethana tjere vertete stresuese.
Perballja me ndonjeren prej ketyre rrethanave dhe me obligimet qe naj sjelle jeta, mund te perjetojme emocione te dhimbshme e te mbushur plot me ankth e presion qe mund te shkaktojne semundje te llojeve te ndryshme trupore e psikike.
Sjelljet e parendomta qe nganjehere i bejme dhe semundjet e ndryshme qe mund te na ndodhin, jane pasoje e stresit, qe nuk mund te kontrollohen dhe perballohen lehte.
Duhet ta kemi te kjarte se, stresi nuk mund te evitohet plotesisht dhe nuk eshte e dobishme te evitohet teresisht, por duhet te kemi kujdes qe ai te jete sa me i balancuar dhe mos te dale nga kontrolli. Njeriu pa stress u gjason kafsheve, por edhe me stress te pakontrolluar e shkaterron shendetin, fizik, psikik dhe social.
Perjetimi i rrethanave te ndryshme jetesore, si te rrezikshme per mireqenien tone fizike, psikike e sociale, quhet stres.
Stresi i pakontrolluar, shkatrron te gjitha begatite jetesore, shkaterron trupin tone fizik dhe shendetin shpirteror e social, duke bere qrregullime serioze ne tensionin e gjakut, ritmin e punes se zemres, nivelin e sheqerit, qrregullimin e organeve te tretjes, renien e imunitetit, astmen, probleme neuro-muskulore dhe skeletore, semundje te lekures, nderlikimin e shtatzenise, veshtiresi ne funskionimin seksual, demton proceset e kujteses, veshtireson te mesuarit, perqendrimin e vemendjes, veshtireson te gjykuarit e drejte dhe objektiv, veshtireson gjumin dhe sjell depresionin i cili manifestohet me humbjen e fuqise trupore e shpirterore dhe percillet me nje lodhje totale e pa shprese per te jetuar.
Per t’i evituar keto qrregullime serioze qe shkaktohen nga stresi i pakontrolluar, eshte mire qe stresin ta kontrollojme dhe menagjojme duke e mbajtur ne nje gjendje te balancuar permes formave te ndryshme te meditimit, relaksimit te muskujve, duke shetitur ne natyre dhe shoqeruar me bukurite e saj te pafundme e me ajrin e fresket, biseda me tjeret, e sidomos konsultimi me psikologun ne radhe te pare, pastaj sipas nevojes edhe me psikiatrin e neuropsikiatrin si profesionalist te shendetit mendor, social e emocional. Gjate gjithe jetes duhet te perpiqemi ta mbajme nen kontroll stresin, per t`i dhene mundesi vetit, t`i bejme realitet endrrat dhe vizionet tona, permes forces se pakufishme e cila gjendet brenda nesh, duke pritur qe ta zgjojme nga gjumi. Po se beme kete, stresi del prej kontrolles dhe behet stress kronik i cili na pengon ne realizimin e endrrave dhe vizioneve tona gjate jetes. Ëdrrat e vizionet tona vdesin se bashku me forcen e pakufishme, qe po flene brenda nesh. Lexusi im i dashur, eshte ne nderin tone te mos i leme te na vdesin, si te pa realizuar enderrat dhe vizionet tona se bashku me forcen e pakufishme qe e posedojme secili brenda vetes, per shkak te stresit te pakontrolluar. I juaj, mesusi Isë
Menyra e te menduarit, bindjeve, deshirave dhe lutjeve drejtuar nderdijes sone, mundesone realizimin e vlerave univerzale njerezore apo antivlerave, mundesone besimin apo mosbesimin per jete te begatshme, te lumtur e te dinitetshme. Mendimet, bindjet, deshirat dhe lutjet si procese psikike drejtuar nderdijes, nese nuk i kane per baze vlerat dhe virtytet njerezore, nuk jane te vlefshme, reale, te verteta, nuk jane racionale e as produktive, por jane iluzore, regresive, aspak te dobishme, qe nuk u dihet fundi i pasojave te tyre.
Vetedija per permbajtjene e proceseve psikike te te menduarit, bindjeve, deshirave dhe lutjeve tona, ka per synim ti ofrohet sa me shume njohjes se realitetit natyror, shoqeror, shpirtnore, e kombetar. Kurse nderdija eshte vendi ku mbillen, rriten, zhvillohen dhe kultivohen keto procese psikike dhe behen realitet i jetes sone, sipas besimit dhe perdorimit praktik te tyre gjate jetes. Vetedija eshte nje akcion veprues, kurse nderdija eshte nje reagim pohues e realizues i akcioneve te vetedijes sone. Çdo permbajtje e mendimeve, bindjeve, deshirave dhe lutjeve tona, negative apo pozitive qofshin ato, derguar nderdijes sone permes vetedijes, jane te pranueshme per nderdijen, e te pa rrefuzueshme dhe komanda qe duhet te behen realitet, ku frytet e ketij realiteti, do ti korrim gjate jetes.
Nese mendimet, bindjet, deshirat dhe lutjet drejtuar nderdijes sone, i kane per baze vlerat njerezore e jo antivlerat, ato do t`i krijonin mrekullite e jetes per individin, familjen, shoqerine dhe per kombin ne pergjithesi. Ne te kunderten, do te na sjellin probleme, kokeqarje, ngaterresa, urrejtje, fanatizem, xhelozi, tradhti, amoralitet, korrupcion, vuajtje, roberi dhe çka eshte tjeter ma zi.
Permbajtja e mire apo jo e mendimeve, bindjeve, deshirave dhe lutjeve tona drejtuar nderdijes, varet kryesisht nga niveli i formimit dhe persosjes se karakterit dhe personalitetit tone, qe e posedojme. Secili prej neve kemi nevoje te bejme ndryshime progresive e sistematike, qe t`i eliminojme, apo se paku ti zvoglojme veset tona personale, mundesisht duke i zavendesuar me virtyte e vlera njerezore.
Lexuesi im i dashur, nese e dojme te verteten, veteveten, familjen, shoqerine dhe kombin, duhet te kemi kujdese te shtuar ne permbajtjet e mendimeve, bindjeve, deshirave dhe lutjeve tona, drejtuar nderdijes, qe te jene sa ma te drejta, fisnike, humane, te begatshme dhe te virtytshme, per jete te lumtur e te dinjitetshme, personale, familjare, shoqerore e kombetare. I juaj, mesuesi Isë
Ështe premtuar per krijimin e Forcave te Armatosura te Republikes se Kosoves, nuk u krijuan ato edhe sote e kesaje dite, eshte premtuar per hapjen e 200 mije vendeve te punes, nuk u realizua ende ky premtim dhe nuk trazohet askush per genjeshtrat premtuese e mashtruese. Ështe premtuar antarsimi i Kosoves ne NATO, nuk u bë, e as qe po flitet per kete qeshtje, u premtua antarsimi ne UNESCO, deshtoi pranimi dhe nuk turperohet kush per fajet e veta rreth kesaje qeshtje. U premtua, qe do te na njeh si shtet Serbija, ajo ende nuk e ka ndermend kete qeshtje dhe po vazhdon t`i rremih temelet e shtetit te Kosoves, para syve te politikaneve tane, te cilet po zgerdhihen me duar ne gjepa koluareve te europes e te botes. U premtua investim i madh per zhvillimin e bizneseve, jo vetem qe nuk u be kjo, por perkundrazi po merren vjedhtas pasurite e perbashkta kombetare, duke pervetesuar padrejtesisht ate per interesat e veta personale, familjare e grupore. U premtua themelimi i komunave: Ne Kodren e Trimave, ne Zonen e Hasit dhe zhegres, nuk u realizuan, sepse politikanet tane ishin te zene duke u perpjeke me themelimin e Asociacionit te komunave serbe dhe demarkacionin kufitar me malin e Zi. U premtua liberalizimi i vizave per nje kohe te shkurter, edhe ky premtim doli me shume se sa nje genjeshter. U premtua se do te paditet Serbia per gjenocidin e bere ndaj popullates kosovare, edhe kjo deshtoi, sepse politikanet tane ishin te zene duke e trashe kumarine me Serbine. U premtua se do te luftohet korrupcioni, trafikimi me qenje njerezore, prostitucioni dhe do te pengohet shperngulja massive e te rinjeve tane nga trojet e veta, per shkak te varferise e papunesise, perkundrazi po lulezon, korrupcioni e dukuri tjera negative dhe te qoroditura. U premtua e u premtua, u genjye e u genjye, u mashtrue e u mashtrue dhe po vazhdon kjo tradite qe fund e krye eshte qorodite, ne dem te popullit, qe aqe shume vuajti dhe po vazhdon te vuaj nga premtimet dhe mashtrimet e ndryshme.
Lexuesi im i dashur, eshte mekat, mendjelehtesi, shkurtpamesi dhe tradhti ndaj interesave kombetare, shtetnore, familjare dhe personale, tu besohej premtimeve boshe, mashtrimeve dhe genjeshtrave. I juaj, mesuesi Isë
Thirrja psikologjike, t`i kthehemi vetevetes per ta njohur ma shume, ne parim eshte thirrje mjafte e qelluar, nese kuptohet drejte, nese nuk deformohet me qellime te caktuara dhe nese nuk keqeinterpretohet. Sa e kuptojme, si e kuptojme dhe a kemi vullnet te mire ta kuptojme kete thirrje, pa e deformuar parimin e saje universal e njerezor, eshte nje qeshtje e cila duhet te diskutohet dhe analizohet ma gjersisht.
Ti kthehesh vetevetes, do te thote te nisesh nga vetevetja per ta pare, per ta njohur dhe per ta ndryshuar e zhvilluar realitetin e botes tende fizike, shpirtnore, intelektuale, emocionale, sociale, morale e kometare dhe krahas kesaj te nisesh po ashtu duke pare, njohur, ndryshuar e zhvilluar edhe nivelin e realitetit te botes se jashtme natyrore e shoqerore e cila na rrethon.
Realiteti i botes se brendeshme personale dhe realiteti i botes se jashtme natyrore e shoqerore, jane te lidhur ngusht mes veti dhe jane produkt i perbashket ne raport me njeri tjetrin.
Eshte thene sa e sa here nga mendimtare tenjohur boteror, se individi, familja, shoqeria dhe kombi jane qeliza specifike qe e perbejne nje trup te perbashket, i cili nuk ka mundesi te egzistoi pa keto pjese dhe keto pjese te gezistojne si te ndara veqe e veqe. Çdo perpjekje per ti trajtuar si te ndara keto pjese dhe te izoluara nga njera tjetra, jane perpjekje jo profesionale dhe te kota, sepse individi, familja, shoqeria dhe kombi jane produkt i njeri tjetrit edhe pse kane disa specifika dalluse mes veti. Individi, familja, shoqeria dhe kombi e paguajne tagren e njeri tjetrit dhe i vjelin frytet e perbashkta, te mira apo te kqija qofshin ato. Te nisesh nga vetevetja do te thote ta njohish ma pare veten, te marrish pergjegjesi qe te takojne, te marrish rrugtimin e duhur dhe hapat e pare e te sigurt, qe te qojne drejte perkujdesit ma te mire ne raport me familjen, shoqerine, kombin dhe ne raport me natyren. Pa kete rrugtim nuk ka ecje te mbare, nuk ka zhvillim personal, familjar, shoqeror, kombetar e as natyror, te cilat se bashku e mundesojne nje sukses ma te pergjithshem per te gjithe. Per ndryshe sukseset e izoluara personale, familjare, grupore, shoqerore kombetare e natyrore, te ndara mes veti, jane suksese te rrejshme, jo njerezore, te pa mundeshme, mashtruese, jo te frytshme dhe e kundershtojne njera tjetren.
Shume mendimtare te njohur boterisht, kane mbete ne histori dhe i kane lene gjurmet e veta mes njerezimit, permes analizave dhe veshtrimit kritik te tyre, qe ua kane bere problemeve te ndryshme individuale, familjare, shoqerore, kombetare e natyrore, duke u ballafaquar ne dyluftim me deformimet e ndryshme, nisur nga vetevetja, familja, shoqeria, kombi dhe nga natyra. Fale kontributit kolosal te tyre, ka mbete diçka njerezore mes njerezve te kesaje bote dhe mes natyres. Te kethehesh nga vetevetja dhe te izolohesh duke heshtur para situatave divijante e te shemtuara, do te thote ta luash lojen e djallit, mbeshtjellur me petka te nje humanisti, siq po ndodh vertete edhe ne kohen e sotit, te shesin mende ata qe nuk kane per veti, te ndajne drejtesi ata qe jane te padrejte, te shesin patriotizem frikacaket e rrenacaket, te filozofojne demagoget, te udheheqin me politiken ata qe nuk dine politike, te udheheqin me mjetet e informacionit sherbetoret e politikes, e shume e shume shansa, per ata qe nuk i meritojne shansat. Jam i bindur qe kjo shoqeri, ne meset e saje ka njerez ma te formuar, ma human e ma te pergaditur, qe t`i mbulojne ma me pergjegjesi e ma profesionalisht fushat e ndryshme jetesore, politike, fetare, familjare, shoqerore, shtetnore e kombetare.
Pasi i zura ne goje shume mendimtare te botes, qe jane marr me problemet e ndryshme devijante te njerezimit, nuk po i le pa i permende edhe dy filozof te lashte, Buden e Konfucien, mendimet e te cileve edhe sote e kesaj dite po i perballojne kohes. Buda, filozof i lashte indian theks te veqant u ka dhene mendimeve per problemet devijante te njerezimit botnor i cili thonte:“ Se pari ne parim, jeta njerezore eshte e paknaqeshme e pa fat; se dyti, shkaku per kete pakenaqesi eshte egoizmi njerezor dhe pangopesia; se treti, egoizmi dhe pangopesia e çdo njeriu merr fund kur gjitha deshirat dhe synimet e tije zhduken; se katerti menyra me e mire per tu larguar nga egoizmi dhe pangopesia eshte rruga e oktopodit (tetekembeshit): vezhgime te drejta, mendime te drejta, fjale te drejta, veprimtari te drejta, ushqim i rregullt, perpjekje e drejte, shqetesim i rregullt dhe enderrime te drejta“. Ndersa, Konfucie filozof i lashte kinez, kishte kete mendim te arte:“ Besnikeri, dashuri dhe merak shpirtnor per te afermit. Ate qe nuk deshiron te ta bejne tjeret, mos ua bene ti atyre“.
Lexuesi im i dashur, kur ti kthehesh vetevetes, mos u kthe, qe te behesh ciceron i oborreve mbreterore e pallateve shtetnore dhe i anarhive partiake, per interesa tuaja personale e per egoizmin tende te pangopur. Te lutem, mos heshte si i vdekur para keqeperdorimeve, korrupcionit e deformimeve tjera individuale, familjare, fetare, shoqerore, kombetare dhe natyrore, sepse demet dhe begatite jane te perbashkta, qe do te kuptohen heret ose vone.
I juaj, mesuesi Isë
Disa prej shqipfolesve, nuk lene gure pa rrotulluar, nuk lene propagande antishqiptare qe behet nga te huajt pa e perdorur, per t`iu bashkangjitur fyerjeve, perbuzjeve, urrejtjes dhe etiketimeve ndaj bashkombaseve te vete, te nje gjuhe, te nje kulture e te nje teritori, mbi baza fetare e politike. Sidomos, ma te rrezikshimit ne kete drejtim jane ata shqipfoles te mjere, qe po konvertohen koheve te fundit dhe e nderrojne fene e tyre edhe kombin nga shqiptar ne grek, nga katolik ne ortodoks, nga muslimon ne katolik ose ortodoks e anasjelltas, nga fetare ne antifetar, nga antifetar ne fetar. Mes kesaje te keqe te ketyre zerave fatkeq, te cilet jane te mbushur plote urrejtje, ekziston edhe nje fat per kombin tone se keta zera te manipuluar, nuk jane as sa nje pike uj ne Oqean per kombin tone, me nje fjale zera te vetmuar propagandues ne dem te kombit tone e ne favor te pushtuseve. Keta zera destruktiv te mbeshtetur ne propagande te niveleve ma te ulta antishqiptare, kane per qellim ta fshijne nga truri i kombit tone çdo mendim e ndjenje kombetare permes propagandes se tyre, siq e kane fshire sa e sa here trurin tone neper shekuj pushtuesit tane,me ndihmen e tradhtareve te vendit te cilet jane shite per pak pare te pista, ku edhe sot e kesaj dite nuk e kemi te rregulluar qeshtjen tone kombetare, duke madheruar her perendimin e here lindjen, her krishterimin e here islamin, here komunizmin ruso-ortodoks e her fashizmin e nazizmin italjano-gjerman, her adhurues te Duçe Musolinit, e here adhurues te Hitlerit e Stalinit, here adhurues te Zotit e here adhurues te djallit, here adhurues te Titos, e here te Sllobodanit, here adhurues te Irinejt,e here te janullatosit e papafranqeskut, here adhurues te durgut azaleve e her adhurues te greko- sllavo banaleve, here adhurues te arabeve e here te ruseve. Keto perpjekje jane menyra te qoroditura e shume fatkeqe, qe ti fshihet truri nje kombi dhe ti tjetersohet, te mos kete aftesi te mendoi e te ndjeje kombtarisht, shkencerisht dhe njerezisht per nje unitet kombetare, tolerance mes nesh, respekt ndaj njeri tjetrit dhe per nje largpamesi ne te mire te atedheut dhe kombit tone. Te gjitha keto manipulime, po bejne perpjekje t`i vejne ne skenen tone kombetare, politike e fetare, zerat destruktiv shqipfoles te mjere e te shitur per pak pare te pista, ne ato qarqe propagandistike antishqiptare, te cilat po zihen ne kuzhinat greko-sllave e ma gjere. Pse keta zera te mjere shqipfolesish ne mesin tone kombetar, te cilet perhapin perqarje, fyerje dhe urrejtje, nuk flasin kurr se si ti luftojme dukurite negative qe e kane perfshire atedheun tone brenda e jashte kufije shqiptaro-shqiptar, te imponuar nga ata qe nuk na donin te miren kurr, nuk flasin per narkomanine, per trafikimin e qenjeve njerezore, nuk flasin se si mos te shkaterrohet pasuria jone kombetare, nuk flasin per amoralitetin qe po perhapet dita dites ne mes kombit tone, per varferine, per padrejtesite qe po i behen ketij populli nga politika e brendeshme qe eshte zhvesh tersisht nga ndjenja kombetare, nuk flasin per korrupcionin, dhe per dukurite tjera negative, qe po i ndodhin ketij populli dhe te propozojne menyra te ndryshme ne favor te tije, se si te dalim nga kjo e keqe e madhe, e jo te mbeshteten ne propaganden antishqiptare, destabilizuese e perqarese ne baza fetare e ideologjike, ne baza partiake, regjionale e shtetnore, sipas deshires se pushtueseve tane, duke sherbyer per pak pare te pista qe i marrin, gjithnje per qellimet e tyre e ne dem te interesave tona kombetare.
Lexuesi im i dashur, mos iu bashkangjit atyre zerave, qe permes propagandes fanatike fetare antikombetare, permes propagandes se politikave te ndryshme te partive te shumta, po fusin perqarje ne mesin tone, duke etiketuar çdo levizje te ketij populli, si eshte me keqe. I juaj, mesuesi Isë
Ruje o Zot kombin shqiptar nga veteranet e rrejshem te luftes, te cilet nuk kane luftuar por deshirojne te zhvatin pas saje, ne dem te veteraneve te vertete! STATUSIN e Veteranit mund ta merr nje luftetar i vjeter me pervoje te madhe ne lufte, mund ta merr nje atdhetar i vjeter qe ka marr pjese ne shume luftime e beteja kunder armikut. Veteran eshte ai njeri qe ka punuar per shume kohe ne nje fushe te caktuar te veprimtarise shoqerore, si: veteran i shkences, veteran i arsimit, veteran i minieres , veteran i nje ndermarrje punuse. STATUSI “Veteran” ne diten e sotit e ka humbur kuptimin dhe ia kane nderruar vendin sipas ajameve te atyre qe i kane mundesite te manipulojne me kete statuse, per qeshtje kurruptive, farefisnore e per interesa te klaneve e grupeve te ndryshme, duke ia humbur tersishte vleren shoqerore e kombetare qe e posedon ky status. Maca edhe kuca sot kane e marre statusin e veteranit!
STATUSIN e Deshmorit mund ta merr vetem ai person qe vritet ne lufte per liri, per drejtesi shoqerore e kombetare. STATUSIN e Heroit mund ta merr vetem ai qe ka kryer nje veper te larte trimerie apo shume sosh ne lufte, ai qe eshte shquar per trimeri e guxim te larte ne raport me pushtusit dhe tradhtaret e vendit, ai qe e ka dhene edhe jeten duke kryer vepra trimerie e guximi, ai qe i mishron vetite dhe tiparet pozitive ma kryesore te nje epoke dhe ai qe behet shembull frymezimi per tjeret.
Lexuesi im i dashur mos e prano kurr kete status te turpit, nese nuk ke qene vertete luftetar, nese nuk ke sakrifikuar mund, shendet, pasuri e karier, nese nuk deshiron te vdesish si shfrytezues e tradhtar i kombit! I juaj, mesuesi Ise
Si eshte e mundur me kete popull te manipulojne edhe sote, ata qe manipulan dje, duke bashkpunuar me UDB-en?! Athu jane harruar kaçe shpejte te ligat e tyre, qe ia sollen ketij vendi dhe rinise sone e cila perpiqej te lirohet nga zgjedha pushtuese serbo-jugosllave?! Athu bashkombasit e mij te Anadrinise i harruan ata qe bashkpunonin kunder kombit te vete me udbashat serb qe e ndiqnin, e burgosnin, e maltretonin dhe e diferenconin rinine e asaj kohe, e cila sa po kishte marre guximin te rreshtohet ne binaret kombetar, per ta dhene kontributin e vete per liri e pavaresi ?! Athu anadrinasit e mij i harruan kaqe shpejte ato konaqe ku e kishin qerdhen qetniket serb per me marr informacione te shpifura e te kurdisura fatkeqe per ata te rinje, qe nuk i shkonin per shtati sistemit fashist serbo-jugosllav?! Si ka mundesi te harrohen bashkpunetoret e ngushte shqipfoles, qe bashkpunonin ne menyren me te ulte njerezore me policine qetnike dhe i pergjonin ne hollesi levizjet e te rinjeve tane te asaje kohe se, te kush po shkonin, ku po hynin, çfar po flisnin e çfare po planifikonin. Si ka mundesi te harrohen kaqe shpejte policet e zije baloz çetnike me bashkpunetoret e tyre shqipfoles si, polici apo balozi i zi çetnik Rada, polici apo balozi i zi çetnik Zvonko, polici apo balozi i zi çetnik Ilija, balozi tradhtar shqiptar Ali Komandiri, e baloz çetnik tjere te cilet i bastisnin shtepite e atyre djemeve qe ndiheshin pak me gjalle dhe vepronin ne favor te kombit, ku ne mes te asaj bastisje e pati fatin edhe shtepija ime te bastiset me nje kope policesh çetnik e baloza te zije, ne balle me tradhtarin Ali Komandiri duke ma trishtuar familjen time, dhe ne mes te atij trishtimi te prinderve te mije e familjareve , me moren kasapet me duar lidhe para nenes e babajt tim , duke u talle me ta, se:” po e martojme Isen dhe sonte do ta fusim dhenderr ne Prizeren”. Ky far sherbtori i ashtuquajtur Ali Komandiri, i cili komandohej nga policet çetnik serb, edhe pse ishte vete komandir ne stacionin policor, njihej mjaft ne ate ane, se bashku me sherbtoret e tij qe i kishte ai, ku edhe i kishte strofujt neper konaqet e atyre sherbtoreve te mjere e te lige, te cilet hanin e pinin me ta sikur ata te ishin te shejtit e tyre dhe kurdisnin kurthe kunder te rinjeve shqiptare, dhe i gjuanin si shtriga djemte me te mire te kombit nga ajo ane e i turturonin dhe i maltretonin neper stacionet policore dhe ne burgun e Prizerenit, qe tua fusinin friken te mos merren herave tjera me vepra “nacionaliste”, “sesecioniste”, “kanibaliste”,”mugjahediniste”,”fundamentaliste” “irridentiste”,”sesecioniste”, qe cilesoheshin ne ate kohe nga soldateska fashiste e çetnike policore serbe, si vepra kryekput kunder jugosllavise fashiste e dominuar nga fashistet çetnik serb.
Lexuesi im i dashur, tani edhe pse shumica prej ketyre bashkpunetoreve nuk jane gjalle, bijt e tyre po na shesin mend ne politike, ne institucione te ndryshme shtetnore e private, ne institucione Univerzitare e parauniverzitare, ne biznese te nivelit me te turpshem, ne kolegje private plaqekitese te gjeneratave te reja, duke i graduar me tituj te rrejshem shkencor brenda nje nate studentet e tyre, qe ta devalvojne sa ma shume diturine, edukaten, arsimin dhe Univerzitetin tone shtetnor. Perpos kesaje te lige, po na shesin mend si patriot te devotshem dhe si veteran te luftes, edhe pse ata nuk kane bere lufte fare, si ligjirues e “intelektual” te forte, duke devalvuar ate qe vertete u arrite me mundin e gjakun e ketij populli dhe me herojte e deshmoret e ketij vendi. Mjerisht ku kemi ardhur! Edhe nese ne, i kemi harruar demet qe ia sollen vendit e vuajtjet qe ua sollen rinise sone te devotshme ne ate kohe, policija gjakatare serbe se bashku me sherbtoret e tyre te mjere shqipfoles, toka nuk do ti harroi ata qe bashkpunuan dhe ua ofruan qetnikeve serb konaqet e tyre si shtabe, ku merreshin informacione per levizjet e rinise sone te atehershme, se ku po hyjne e ku po shkojne, se me ke po rrijne e çka po organizojne, duke i anatemuar qe mos te vizitohen e mos te komunikohet me familjet e tyre , si familje te dyshuara ku benin tubime djemte shqiptare e dashamire te kombit. I juaj, mesuesi Ise
Nuk eshte mire te manifestojme vese te ulta njerezore ne deme te kombit, shtetit, ekonomise, drejtesise, ne deme te kaluares sone historike dhe te Atedheut ne pergjithesi. Nuk eshte mire te bejme perpjekje te qoroditura, qe historine dhe kulturen tone te lashte ta njejtesojme me krishterimin katolik e ortodoks dhe me islamizmin turko-aziatik. Çdo perpjekje e tille heret ose vone, do te dokumentohet se keto ideologji fetare i kemi marr nga pushtuesit tane dhe kane sherbyer e jane ne sherbim te tyre e ne deme te unitetit tone si komb, si histori e si vende dhe teritor gjeografik.
Nuk eshte mire nga ne, ta shkaterrojme ekonomine e vendit dhe ta pervetesojme padrejtesisht pasurine e tije, per interesa te ulta personale, ne deme te tjereve. Nuk eshte mire ta neperkombim drejtesine, shendetesine, arsimin, kulturen e historine duke i devalvuar dita dites vlerat e tyre. Nuk eshte mire nga ne, te korruptohemi e te poshtrohemi ne deme te atedheut e kombit ne pergjithesi, duke luajtur me zjarrin, i cili preke thelle e i pervlon ndjenjat e secilit shqiptare, qe e ndjene veten shqiptar. Nuk eshte mire ta fusim faren e perqarjes ne mesin tone kombetar duke u pozicionuar mbi baza fetare, politike e regjionale. Secili prej neve, e posedon per brenda nje gjigant te madh kapacitetesh, nje talent apo nje pjese gjeniu, qe presin t`i zgjojme nga gjumi dhe t`i perdorim sa ma njerezisht per nevojat tona personale, familjare, kombetare dhe per te miren e Atedheut ne pergjithesi. Është mekat i madh nga ana e jone, qe nuk i bejme realitet te gjitha burimet apo kapacitetet, te cilat gjenden brenda nesh dhe na japin mundesine, qe endrrat, vizionet, deshirat dhe qellimet tona t`i bejme realitet. Nese nuk deshirojme te na vdesin keto kapacitete qe i posedojme, duhet ti zgjaojme sa ma pare nga gjumi dhe t`i perdorim me ngulm, per t`i realizuar deshirat dhe qellimet, qe na takojne dhe i meritojme si individ, si familje e si komb ne pergjithesi.
Lexusi im i dashur, nuk duhet te harrojme per asnje qaste, se te gjitha kapacitetet dhe mundesite, qe na duhen t`i bejme endrrat tona realitet, gjenden brenda nesh dhe presin me padurim t`i zgjojme nga gjumi sa ma pare. I juaj, mesusi Isë