17. 10. 2024

Gjatë rritës sonë, gjatë edukimit e shkollimit na thonin: ” Bota është ashtu s’iq është dhe jeta, duhet jetuar brenda botës. Përpiquni të keni një jetë të bukur familjare, të argtoheni, të kurseni para. Kjo është një jetë e kufizuar. Vazhdojnë edhe një mori thënjesh e porosi se si duhet, ne të veprojmë gjatë jetës”. Por sipas Stiv Xhobsit: ” Jeta mundë të zgjërohet më shumë, kurë zbuloni se çdo gjë rreth jush, që ju e quani jetë, është ndërtuar nga njerzë jo më të zgjuar se ju dhe ju mund ta ndryshoni atë. Ju mund të ndikoni mbi të… Sa po ta mësoni këtë, kurrë nuk do të jeni më të njëjtët”

Gjatë kohës kur unë rritesha, edukohesha në familje, edukohësha e arsimohësha në shkollë, prindërit e familjarëtë e gjërë, farefisi, edukatorët dhe mësimdhënësit, që ta promovonin idenë e rritjes dhe zhvillimit më të mirë, gjatë edukimit dhe arsimimit, na preferonin, se ata që janë të zgjuar e talent, zgjedhin të studjojnë inxhinjeri, avokaturë dhe mjekësi, tjerët janë të detyruar të marrin çka u mbetet, duke i nënvlerësuar gabimisht profesionet tjera mëse të nevojshme për shqoqërinë, mes të cilës jetojmë, të cilat profesione kanë mundësi të njëjta të ofrojnë kushte të volitshme gjatë jetës, nëse merremi me to shpirtërish e mençurisht.

Nëse jo, asnjë profesion nuk ka vlerë vetëvetiu. Duhet punë, përkushtim, vullnet, dëshirë e dashuri, të japin fryte e vlera të rëndësishme profesionet e ndryshme gjatë jetës. Këtë e ka dëshmuar koha. Secili profesion me të cilin merremi, duhet t’ia vëjmë në diskutim vlerat e rregullave të tij, për të kuptuar prezencën e vlefshmërisë së rregullave që dalin nga ai profesion. Për të kuptuar se u ka skaduar koha e përdorimit apo jo, e atyre rrgullave që i përdorim gjatë jetës, për ti realizuar synimet tona që ia kemi vuar vetit ti realizojmë dhe ti jetësojmë në jetën e pejsazhit tonë kulturor, shkencor, historik, human, moral, social e kombtar.

Rregullave që u ka skaduar afati i përdorimit, duhet larguar sa më par nga pejsazhi ynë kulturor, rregullave që su ka skaduar afati i përdorimit, vazhdohet përdorimi i tyre.

I juaj mësuesi Isë

15. 10. 2024

Regullat e arta në pejsazhin tonë kulturor zakonishtë përfshijnë parimet e respektit, bashkpunimit, solidaritetit dhe dashurisë mes tjerëve, ndihma ndaj atyre në nevojë, ndarja e burimeve dhe të mirave materiale dhe promovimi i bashkpunimit mes njerëzve. Këto rregulla të arta nxisin empatinë dhe krijimin e lidhjeve të forta autentike mes individëve, duke kontribuar në thellimin e një shoqërie më të qëndryeshme dhe më harmonike në mesin e saj.

Në anën tjetër, rregullat xhepura shpesh lidhen me sjellje egoiste dhe matrialiste. Këto veprime përfshijnë ndjekjen e interesave përsonale, pa marr parasysh ndikimin mbi të tjerët, që e bënë fokusimi në pasurinë dhe statusi i tyre shoqëror që e përfitojnë, në vend që tu ndihmojnë edhe tjerëve dhe ta mbështesin komunitetin në nevoj, mes të cilëve jetojnë edhe ata. Këto rregulla mund të qojnë në ndarje e divergjenca nga mungesa e empatisë, duke e bërë më të vështirë krijimin e mardhënjeve të shëndetshme mes tyre.

Dallimi mes këtyre dy grupeve rregullash është thelbësor për të kuptuar, se si ndikon kultura jonë në sjelljet dhe mardhënjet mes individëve, duke u pasqyruar thelbi i qëllimeve mes këtyre rregullave në fjalë. Thelbi i qëllimeve të rregullave të arta meriton hapsirë dhe përkrahje më të madhe gjatë përdorimit në jetën tonë të përditshme. Ndërsa xhepurat e kohës duhet të eliminohen sa më shumë nga pejsazhi ynë kulturor, sepse u ka skaduar afati i tyre të përdoren edhe mëtej në organizimin e proceseve të ndryshme jetësore.

I juaj mësuesi Isë

11. 10. 2024

Përdorimi i rregullave të arta sjellë shumë dobi në pejsazhin tonë kulturor, në përmirësimin e nivelit të edukatës, diturrisë, kulturës, humanitetit, moralit, ndjenjave shpirtërore e emocionale dhe aftësive, shprehive e shkathtësive të ndryshme profesionale tek individi, familja, kolektivi, shoqëria e tek kombi në përgjithësi.

Përdorimi i këtyre rregullave gjatë organizimit të proceseve të ndryshme jetësore, derisa të sjellin dobi të mëdha për pejsazhin tonë kulturor dhe derisa të përmirësojnë nivelin e edukatës, diturisë, kulturës, humanitetit, moralit, emocioneve dhe ndjenjave shpirtërore dhe derisa të zhvillojnë aftësitë, shprehitë dhe shkathtësitë e ndryshme profesionale tek individi, familja, kolektivi, shoqëria e tek kombi në përgjithësi, vërtetë, vazhdojnë të qëndrojnë edhe mëtej, si rregulla të arta në pejsazhit tonë kulturor.

Përdorimi i rregullave të arta gjatë jetës, që i posedon pejsazhi ynë kulturor, nxisin respektin, empatinë dhe bashkpunimin mes individëve, duke ndihmuar në krijimin e një shoqërie, një familje, një kolektiviteti më harmonik, më tolerant, më bashkpunues, më të ngrohtë e më solidar në mes veti. Rregullat në fjalë inkurjojnë individët të shohin përtej interesave përsonale dhe të mendojnë për mirëqenjen e të tjerëve, duke kontribuar në zhvillimin e një kulture më të qëndrueshme në pejsazhin tonë kulturor dhe më të ndjeshme shpirtërisht.

Nga ana tjetër, dëmet që i sjellin xhepurat e këtij pejsazhi përfshijnë në vete rritjen e egoizmit të pasocializuar matrial, ku individët fokusohen vetëm në përfitimet e tyre përsonale, duke injoruar nevojat dhe ndjenjat shpirtërore të tjerëve. Dëmet e përdorimit të xhepurave në fjalë, sjellin edhe ndarje, përqarje, urrejtje, hasmëri e vëllavrasje mes antarëve të një shoqërie, sidomos të shoqërisë shqiptare. Sjellin edhe mungesë të madhe empatike, duke e bërë më të vështirë për njerëzit, të krijojnë lidhje më të fortë autentike dhe të ndihmojnë e përkrahin njëri tjetrin. Kjo e keqe e madh po përhapet mes shoqërisë shqiptare, si një virues shkatërrues i unitetit, zhvillimit e përparimit të shqiptarëve, duke na orientuar drejtë humnerave të ndryshme falimentuese. I juaj mësuesi Isë

10. 10. 2024

Xhepurat dallojnë shumë nga rregullat e arta, që i posedon pejsazhi ynë kulturor. Fatkeqësisht xhepurat dominojnë ekstrem mbi rregullat e arta, që i posedon pejsazhi ynë kulturor, shkencor, edukativ, arsimor, shëndetësor, ekonomik e juridik. Xhepurat janë rregulla që u ka skaduar ka mot, data e aprovimit dhe përdorimi të tyre, të cilat shkaktojnë vetëm pengesa të mëdha, për ti realizuar qëllimet tona. Sa më parë që i pastrojmë programimet në kokat tona, mbushur me xhepura të kohërave, aqë më shpejtë depertojnë tek ne, ndryshime të mëdha progresive, përmes të cilave i qojmë përpare proceset organizative të jetës.

Shkaku që nuk jemi mjaftushëm të angazhuar, ta lirojmë pejsazhin tonë kulturor prej xhepurve të kohës, mund të jetë mungesa e aftësive tona njohse, për ta bërë dallimin mes xhepurave dhe rregullave të arta, që i posdedon pejsazhi ynë kulturor, po ashtu shkak mund të jetë, edhe fokusi ynë i tepruar në vetëvetën dhe në posedimin e pasurisë materijale, me çdo kusht, të cilat na pengojnë të shohim përtej xhepurave të pejsazhit kulturor që na rrethon, edhe pse xhepurat na shkaktojnë pasoja të mëdha, vështirë të riparueshme, për të jetuar një jetë të begatshme e të dinjitetshme. Populli thot, për shkurtpamësit: “nuk shuhin më gjatë, seq e kanë hundën”!

Mangësitë që u cekën më lartë, na bëjnë të harrojmë rëndësinë e angazhimit për të krijuar një kulturë shumë më të pasur e shumë më të thellë, se sa që na ofrojnë gjepurat e kohës, që u ka skaduar afati i përdorimit. Me xhepura duhet të nënkuptojmë të gjitha ato rregulla të cilat janë bartë brez pas brezi, dekadë pas dekade e shekuj pas shekujve me radhë deri tek koha e jonë, edhe pse shumë kohë, ka kaluar afati i përdorimit të tyre, siq i ka kaluar koha e përdorimit të punohet toka me parmendë druri, në ditët e sotme, edhe pse janë moderuar e sofistikuar mjete të ndryhsme e të shumta, përmes të cilave e përpunojmë tokën dhe ia vjelim frytet e sajë.

Nga ky hendikep, po vuajnë shumë fusha që e përmbajnë pejsazhin tonë kulturor, në lëminë e ekonomisë, shëndetësisë, edukimit dhe arsimit, jurispodencës, kulturës e shkencës, njohuritë e të cilave janë bartë tek ne, të përtypura e të ripërtypura me dhjeta, qinda e mija herë! I juaj mësuesi Isë

09. 10. 2024

Është mëse e rëndësishme të shohim përtej kufijëve të pejsazhit tonë kulturor dhe traditave që na rrethojnë, duke nënkuptur se duhet të jemi të hapur ndaj ideve dhe përspektivave të reja, me synimin që ti kalojmë idetë që naj ofron pejsazhi ynë kulturor i përditshëm, të cilave u ka skaduar koha që të përdoren edhe mëtej për nevojat tona gjatë jetës. Ky hap i rëndësishëm mund të nxis rritjen dhe zhvillimin përsonal, profesional, kulturor dhe shkencor, mund të nxis rritjen e zhvillimin familjar, kolektiv, shoqëror dhe rritjen e zhvillimit human, social, moral e kombtar.

Rregullat e pejsazhit tonë kulturor, të cilat na flasin, se si duhet ta organizojmë jetën, shumicës prej tyre u ka skaduar afati i përdorimit dhe nuk ofrojnë zgjidhje të suksesshme gjatë relizimit të dëshirave tona, që ia kemi vuar vetit si qëllim kryesor, përkundrazi na sjellin pengesa për të ecur më tutje, sipas kërkesave të kohës bashkohore dhe shkaktojnë izolim e mbyllje në vetëvete, me paoja të mëdha drejtë zvillimit e përparimit përsonal, profesional, kulturor e shkencor, drejtë zhvillimit familjar, kolektiv, shoqëror e kombtar në përgjithësi.

Derisa të aftësohemi si individ, si familje, si kolektivitet, si shoqëri e si komb, të bëjmë dallimin e rregullave të pejsazhit tonë kulturor, shëndetësor, edukativ e arsimor, juridik e shkencor, që u ka skaduar koha, krahasuar me ato rregulla që ende i përballojnë kohës me vlerat e tyre, gjatë aplikimit në organizimin e proceseve të ndryshme jetësore, do ta pranojmë me dashje e pa dashje stagnimin dhe izolimin si komb, si shoqëri, si kolektivitet, si familje si individ dhe si profesionist nëpër lëmij të ndryshme shkencore, historike, artistike, kulturore, filozofike e në lëmij të ndryshme të shkencave ekzakte. I juaj mësuesi Isë